Wat is dat een eikel! De gedachte schiet onhoudbaar als een goed genomen penalty door mijn hoofd. Onmiddellijk corrigeer ik mezelf: ‘’Je moet niet zo snel oordelen Olaf’’. Mijn geweten verdedigt zich met het argument dat de man er wel een enorm zooitje van maakt bij de ijzerwaren van de Praxis. Hij graait woest in de laatjes en smijt vervolgens de schroefjes verkeerd terug. Zo kan niemand toch meer de juiste maat vinden. Toegegeven, zijn verschijning werkt ook niet echt mee. Onverzorgd, maar vooral omgeven door een zware okselgeur.
Armzalige jas
Op zoek naar de plintenafdeling zit het me toch niet lekker. Waarom vel ik zo snel een mening over deze man? Jaren geleden stuurde iemand als Dagelijkse Gedachte een Gaelic spreekwoord in (volgens mij een bijna uitgestorven taal in Schotland). ‘’Oordeel niet op basis van uiterlijk. Een rijkgevuld hart kan verstopt gaan onder een armzalige jas’’. En dat is toch regel één in het leven. Anderen niet beoordelen op basis van een eerste indruk. Trouwens, wat heb ik zelf een blunders gemaakt in mijn bestaan. Van sommige schrik ik ’s nachts nog steeds zwetend wakker.
Thuisopsluiting
Intussen dwaal ik op zoek naar muurplinten rond door de Praxis Mega in Leiderdorp. De naam doet zichzelf eer aan. Het is er inderdaad gigantisch én het is deze zaterdag ook nog eens gigantisch druk. Het schijnt een van de Corona effecten te zijn dat mensen aan het klussen slaan. Ze hebben geen geld uit kunnen geven en door de gedwongen thuisopsluiting zijn alle gebreken uitvergroot. De bouwmarkten hebben er baat bij dat het Corona-spook nog lang blijft rondwaren. Zucht, weer zo’n negatieve gedachte.
Tegenovergestelde
Ik weet niet of anderen er ook aan lijden, maar ik reis met een chronische innerlijke conversatie door mijn leven. Als er mensen in de buurt zijn, voer ik haar discreet binnensmonds. Maar dwalend door de polder met mijn bouvier Ramos vertel ik mezelf hardop de waarheid. Schrijver en humorist Godfried Bomans verwoordde dat in de vorige eeuw passend: ‘’Er is zelden iets wat ik zeg of denk of het tegenovergestelde gaat ook door mijn gedachten’’. Gelukkig. Ik verblijf in goed gezelschap.
Gevaar
‘‘Geloof niet alles wat je denkt!’’, waarschuwt Loesje op een poster. Ik heb de tekst ooit als Dagelijkse Gedachte verstuurd omdat deze zes woorden treffend afrekenen met het gevaar van eerste gedachten. En over gevaar gesproken, juist om die reden heeft Moeder Natuur eerste gedachten uitgevonden. Denk je dat je een sabeltijger achter een boom ziet? Neem dan het zekere voor het onzekere en sprint weg. Want beter tien keer een onjuiste eerste gedachte dan één keer opgegeten.
Zaagverlies
Intussen ben ik tijdens mijn reis door de Praxis Mega eindelijk gearriveerd bij de plinten. Ik stuit op een imponerende stelling met 2,40 meter lange plinten in allerlei hoogtes. Mijn vrouw heeft mij met de nadrukkelijke order de deur uitgestuurd dat het geen lage plinten mogen zijn. Ik heb het doorgerekend en totaal kom ik op ruim 64 meter plint. Ik schrik want dat zijn maar liefst 27 stuks. ‘’Nee meneer’’, helpt een medewerker van Praxis me. ‘’Ik zou er zeker drie extra nemen. U heeft ook zaagverlies. Ik adviseer er minstens 30’’.
Zweethandjes
Gelukkig heb ik bij de ingang een speciaal karretje meegenomen. Onhandig stapel ik de plinten op elkaar. De stabiliteit van de lading neemt met de plint af. Het gewicht neemt juist toe. En zo zwabbert Olaf met een onbestuurbare constructie door een overbevolkte bouwmarkt. In opperste concentratie zigzag ik met zweethandjes door de gangpaden. Soms scheer ik op een centimeter langs andere bezoekers. Een enkeling staart me geërgerd na. Waarschijnlijk ingegeven door een eerste gedachte.
Slow motion
Godzijdank. Daar doemt de kassa op. Maar waarom hebben ze de doorgang nu zo nauw gemaakt? Je haalt maar één keer in je leven zo’n onmogelijke berg plinten. Dan kan Praxis toch niet verwachten dat je overal feilloos tussendoor laveert? Ik kies gehaast voor de kortste rij. Om te voorkomen dat er iemand op het laatste moment voordringt, maak ik mijn bocht korter en duw ik harder. En vanaf dat moment schakelt mijn bewustzijn over op slow motion. Tergend langzaam gaat het mis.
Mikado
Het gewicht is niet meer houden. Met een enorme klap slaat mijn karretje om en 60 meter plint verspreidt zich als Mikado over de winkelvloer. De kassarijen deinzen uiteen. Radeloos staar ik naar de chaos. De tijd lijkt even stil te staan. En dan, alsof er niets is voorgevallen, sluiten de kassarijen zich weer. Onverschillig kijkt iedereen een andere kant op. Eerst maar proberen om het karretje overeind te trekken. Het loodzware ding weigert echter alle medewerking. Tevergeefs ruk ik aan de handvatten. Dit gaat me nooit lukken. Als de moed me diep in de schoenen is gezonken, bespeur ik plotseling weer die alles overheersende transpiratielucht. Achter me klinkt een zware stem: ‘’Zal ik u even helpen meneer?”
Hoe heb jij het afgeleerd om te snel te oordelen? Of lukt het je ook niet zo goed? Deel het hieronder met mij en onze volgers.
Ach .. natuurlijk .. bijna dagelijks schiet er wel een voor-oordeel door mijn hoofd. Iets vinden om te onderscheiden is een zogenaamd ‘natuurlijk’ proces (is dit vriend of vijand?). Gelukkig zijn velen ondertussen zó bewust geworden dat we weten dat die gedachten slechts vliegensvlugge vlagen zijn, die we niet hoeven te blijven geloven.
Meestal stuit mij iets tegen de borst omdat het niet past bij mijn waarden & normen. Daarna kan eenzelfde persoon iets doen dat juist wel strookt. En gladstrijkt wat ik eerder veroordeelde.
“Who am I to judge? ” vraag ik mijzelf.
Grote troost is dat ik die oordelen zelden of nooit uitspreek, waardoor het ook geen grotere vlucht neemt.
We oordelen om te onderscheiden en we gebruiken ons inzicht om dat verschil niet leidend te laten zijn om de persoon te veroordelen.
“Wat moet waar zijn voor de ander om dit zo te doen?” is ook een relevante vraag om nabijheid te scheppen in plaats van afscheiding.
Niet dat het mij altijd lukt .. maar verhalen zoals jouw verhaal houden ons wakker!
Vond het verhaal mooi , leerrijk en zo bekend.
En ook de reacties.
We oordelen zoveel verkeerd, ten onrechte.
En zijn dan naderhand helemaal niet fier op onszelf .
En tof en een beetje troostend dat je zegt dat je ook al zoveel blunders in je leven gemaakt hebt.
Wie niet , om beschaamd te zijn soms …
Ook mij is niets menselijks vreemd maar door de jaren heen heb ben ik de schaamte om mijn vaak instinctieve vooroordelen, gestuntel soms en/of goed bedoelde maar verkeerd vallende opmerkingen voorbij. Er zit uiteindelijk nooit kwade opzet bij. Wel heb ik een ook goed bedoeld advies aan jou Olaf: stop er mee jezelf in je hoofd bij je naam te noemen, daarmee herhaal je in feite oude beschuldigende stemmen.
Beste Olaf,
Zo hebben we allemaal onze (leer)doelen in dit leven. Voor de een zichtbaarder dan voor de ander. Het is mooi om daar iets mee te kunnen doen. Ben mij bewust van mijn doel(en) en werk er aan, misschien lukt het me niet of niet volledig in dit leven, dan wel in het volgende. Maar hoe mooi is het als je een doel behaalt?
Vrolijke groet,
Demelza
Door mijn vrijwilligerswerk wat ik nu al 12,5 jaar doe bij een psychiatrische instelling heb ik 1 ding echt geleerd never nooit oordelen want je weet niet wat er in een mens omgaat en wat hij of zij heeft meegemaakt of waar ze midden in zitten
En we hebben allemaal onze rugzak bij de ene lichter dan bij de ander maar we hebben hem wel en zelf vinden we het ook niet prettig als er geoordeeld wordt over ons zonder dat mensen iets weten
Dus doe dat ook niet bij een ander
Mooi Olaf! En ja, dergelijke onbestuurbare karren zijn hel, en heb moeten kopen van zo’n vracht ook 😉
Wist je dat het besturen van zo’n kar met vracht veel beter gaat met zijn tweeën?
Het is maar een tip, voor de volgend keer. Succes met het plaatsen van de plinten (ook klussen gaat beter met zijn tweeën)
Geweldig ,elke dag leer je hier van!
deze zin zit vaak in mijn gedachten :
waarnemen zonder te oordelen ,is de hoogste vorm van intelligentie . !
van: KRISHNAMURTI
An, 22 oktober
Het is alweer een tijd geleden dat ik mezelf betrapte op een oordeel, waar ik al meteen spijt van had.
Ik loop richting kassa bij Dirk van de Broek. Zie een oudere vrouw voor me lopen waarvan het haar te zwart, kleding zwart en te glad, make up te fel en schoenen te geel. Pats, wat erg, geen gezicht. Dan zie ik dat ze een rolstoel duwt met een deftige dame erin. Voor de kassa buigt ze zich voorover en ik volg een kort liefdevol gesprek tussen die twee.
Ik voel me direct betrapt door mezelf. Ze rekenen af en vanuit een ooghoek volg ik waar ze naar toe lopen.
Ik wil iets tegen ze zeggen, maar wat dan en hoe dan.
Aarzelend loop ik op afstand achter ze aan. Kom op, net had je ook zo’n grote mond in je gedachte. Je gaat het rechtzetten.
Ik loop iets harder nu en als ik naast the lady in black sta, vraag ik: ‘ Mag ik u iets zeggen’. Ze kijkt wat verstrooid en knikt. ‘Wat een mooi gezicht u zo samen te zien.’ Een betere tekst had ik niet.
Ze glimlacht en ik loop hen voorbij.
Ik hoor de dame in de rolstoel zeggen: ‘Lief he, wat die mevrouw net zegt.’Allerlei gevoelens gaan door me heen. Wat een wijze les heb ik net bij de boodschappen er gratis bij gekregen.
Lichtvoetig loop ik naar huis.
Jaren geleden reed ik met mijn niet meer zo nieuwe auto over een grote weg toen andere automobilisten me duidelijk maakten dat er iets mis was met mijn auto. Ik ging de afrit af en stopte op een plek waar niets of niemand in de buurt was. De voorbumper van mijn auto bleek er los bij te bungelen. In die tijd had ik nog geen mobiele telefoon en ik wist werkelijk niet wat te doen. Maar ik kreeg niet eens de tijd om me zorgen te maken, want plotseling kwam er een roodharig mannetje op een fiets aangereden. Hij stopte, keek eens goed, haalde een touwtje uit zijn fietstas en bevestigde daarmee de bumper weer netjes op zijn plaats. Ik kon hem nauwelijks bedanken of hij was al weer doorgefietst. Zo kon ik veilig verder rijden naar een garage.
En ik maar denken dat engelen altijd wit waren met vleugels….
Beste Olaf, ik zie het voor mij. En ja ook ik heb wel zulke dingen en spijt als ik te snel heb geoordeeld. Probeer toch altijd wel het goede te zien in mensen. Maar soms ineens: Wat ziet dat mens eruit, niet normaal toch. Heeft ze niets fatsoenlijks om aan te trekken. Dat zeg ik niet, maar dat denk ik. Dan blijkt dat zij amper geld heeft om rond te komen en bij de voeselbank loopt en zich de gewoonte heeft aangwend om niet meer op haar kleding te letten want ze kan niets nieuws betalen, zelfs niet van de kringloop. Dan schaam ik mij, want ik heb het toch zo goed vergelen bij haar. En zo zijn er veel voorbeelden. Denk veel mensen zo denken en doen.