Neeeeeeeeeeeehhh. De gil van mijn vrouw klinkt als de doodskreet van iemand die van een rots stort. Als in een film, met zo’n eeuwig voortdurende echo en uiteindelijk de onvermijdbare doffe klap als het lichaam de grond bereikt. Ben ik die bruut die haar eraf heeft geduwd? Nou, emotioneel misschien wel. Met slechts de onschuldige vraag: ‘’Zal ik dit ook maar weggooien?’’
Onbruikbare snuisterijen
We zijn aan het verhuizen. Op mijn schoot staat een stoffige, verfomfaaide doos die 20 jaar onaangeraakt op zolder heeft gestaan. In mijn rechterhand houd ik een afzichtelijk theepotje, zonder deksel en met een landkaart van scheurtjes in het verkleurde porselein. ‘’Die is van toen ik op kamers ging. Die gooi ik echt niet weg’’. Ze rukt de herinnering aan haar eerste stap naar zelfstandigheid uit mijn handen en legt deze zorgzaam is een verse verhuisdoos, samen met minstens tien andere onbruikbare snuisterijen. Ik zucht weer eens diep. Dit noem ik geen opruimen maar verplaatsen.
Loslaten van bezit
Bij de Dagelijkse Gedachte keren regelmatig vaste thema’s terug. Een daarvan is bezit. Of beter gezegd het loslaten van bezit. ‘’Hoeveel dingen in de wereld heb je niet nodig? En hoeveel bezit je daarvan?’’ Dit is een gedachte van Michael Powell die ooit eens werd ingezonden. Grappig genoeg heb ik nooit echt kunnen achterhalen welke Michael Powell het zei. Je hebt een schrijver, een overleden Britse regisseur, een Amerikaanse psychiater en ga zo maar even door. Het juiste antwoord ‘bezit’ ik dus niet, haha.
Rugzak
Maar even serieus. Is de backpacker die de Camino wandelt richting Santiago de Compostella, met in zijn rugzak slechts een onderbroek, een t-shirt en een pak Biotex tegen de vlekken, ongelukkiger dan de directeur van een miljoenenbedrijf met een grote villa en een dure auto? De huidige Dalai Lama (en misschien wel de laatste) Tenzin Gyatso maakt korte metten met die vraag: ‘’Leef niet te materialistisch, want alle bezit is ballast.’’ Alles wat niet in een rugzak past, is volgens hem eigenlijk al teveel. Dan heeft gans West-Europa, minus de daklozen, dus een serieus probleem. Want hier draait alles juist om consumeren. Kopen, kopen, kopen.
BV Nederland
Ooit betitelde iemand me een beetje snoevend als de ‘praktische filosoof’. Ik beschouw het echter als een geuzennaam. De gedachte erachter is dat ik er voorstander van ben om het spirituele met het haalbare te combineren. De typisch Nederlandse tussenweg. Goh wat klinkt dat eigenlijk truttig. Maar goed, als we morgen met z’n allen met slechts een rugzakje door het land zouden trekken, zou de BV Nederland snel failliet zijn. Dat betekent geen scholen meer, geen ziekenhuizen, geen ouderenzorg. De economie brengt praktisch gezien (knipoog) dus ook goede dingen.
Teruggegeven
Maar bezit blijft toch een beetje een vreemd iets. Bezit klink eeuwig, pertinent en voor altijd. Maar de stoïcijnse Romeinse Epictetus, prikte rond het begin van onze jaartelling deze ballon reeds door: ‘’Alle bezit is tijdelijk. Denk daarom niet: Ik heb iets verloren. Maar denk: Ik heb iets teruggegeven.’’ Deze 2000 jaar oude gedachte helpt mij trouwens nog regelmatig. Ik leid namelijk een uitermate slordig leven met vetvlekken op al mijn polo’s en pantalons. Daarbij verlies ik regelmatig zonnebrillen, hondenriemen, portemonnees. Eigenlijk alles wat niet vast zit aan mijn lijf. Maar telkens na mijn eerste teleurstelling over het verlies, verheug ik mij oprecht over het geluk van de vinder.
Gevangenis
Alle bezit is tijdelijk. Zelfs een eigen huis. Want feitelijk koop je volgens Epictetus voor een enorm kapitaal louter de tijdelijke mogelijkheid om erin te wonen. Later verkoop je deze mogelijkheid weer door aan een ander. En zo gaat het door tot het huis wordt gesloopt. En de volgende Zen-gedachte maakt aan alle illusies van de huizenbezitter definitief een einde: ‘’Als je huis je allerbelangrijkste bezit vormt, is het je gevangenis.’’ Nee, van bezit word je van grote denkers niet per definitie gelukkig. Je moet er volgens de Franse filosoof Michel de Montaigne (1533-1592) iets aan toevoegen: ‘’Het vinden van geluk ligt in het genieten, niet in het bezitten.’’
Dementie
Naar welke inzichten een krakkemikkig theepotje al niet kan leiden. Moet ik mijn vrouw niet ongevraagd verlossen van haar overbodige bezittingen door de doos met prullaria per ongeluk bij het afval te zetten? De kans is zeer denkbeeldig dat ze pas over weer 20 jaar haar theepotje mist. Ik mag haar leeftijd niet verklappen, maar theoretisch zou ze tegen die tijd aan dementie kunnen lijden en geen besef meer hebben van haar kleinood. Of ik ben degene die dement ronddoolt. Niemand neemt het mij dan kwalijk dat ik niet meer weet waar het theepotje is gebleven. Ooooh, wat slecht gedacht van mezelf.
Breekbaar
Nee hoor, ik plak de doos met jeugdherinneringen van mijn vrouw met zorg dicht. Ik heb haar spulletjes zelfs met verhuispapier ingepakt zodat ze door het schudden niet verder slijten. Op de buitenkant heb ik met een zwarte viltstift met grote letters BREEKBAAR geschreven. Want voor deze doos geldt de wet van Bibian Mentel, de enorm dappere sportvrouw die begin dit jaar de strijd tegen kanker moest opgeven. Naast vele andere mooie dingen liet ze voor ons deze waardevolle levenswijsheid achter: ‘’Verzamel herinneringen, geen bezittingen.’’
Hoe ga jij om met bezit? Kan je gemakkelijk opruimen? Of heb je er moeite mee? Laat hieronder jouw reactie achter.
Ik ben van jongsaf nooit bezig geweest met het materiële ; voor mij was slechts belangrijk vrede, harmonie, liefde, goede gezondheid. Voor mij was nooit belangrijk een dure, luxe auto, vervoer hebben telde. Loslaten kon ik ook al van jongsaf ; vroeger werd ik een gevoelloos mens genoemd, maar sinds enkele jaren wordt ik juist erg gerespecteerd, gewaardeerd dat ik mij nooit laat leiden door emoties, door impulsiviteit. Ik blijf onder alle omstandigheden kalm.
ben ook aan het loslaten van mijn spullen ,kleinkinderen mogen eerst uitzoeken dan hun ouders .
en Olav ik eet wel van n kinderbord .mij maakt dat niets uit !
Mooie gedachtes weer en mooie uitsmijter Olav! Zelf valt het me op als 60+-er dat jongere generaties zo achteloos omgaan met dingen van anderen, die ze mogelijk kapot hebben gemaakt. Of die van henzelf. Alles is vervangbaar lijken ze te denken. En staan er helemaal niet bij stil lijkt het wel.
Zelf best arm opgevoed hecht ik aan mijn spullen en doe er ook jarenlang mee. Als er iets kapot gaat voelt dat als pijn.
Ontspullen? Heel langzaam doe ik dingen weg maar via de Weggeefhoek op FB. En luister naar de verhalen van de ontvangers, die doorgaans erg blij zijn met een klein dingetje. Benieuwd wanneer mijn zolder eens aangepakt wordt door me! Want ja het credo ontspullen heb ik hoog in het vaandel staan, maar ben er nog altijd teveel aan gehecht…
Als je ruimte hebt, is het gemakkelijker om het maar ergens heen te schuiven. Nu ik noodgedwongen echt moet gaan opruimen en ontspullen, is dat een proces met tegenstrijdigheden. Je vind weer dingen met warme herinneringen terug die je hebt gemist of soms ook niet hebt gemist. Na een huwelijk van meer dan 50 jaar en een verhuizing van het ene grote gebouw naar het andere ruim 30 jaar geleden, is het een enorme opgave. Het is nu hier eigenlijk een recycle bedrijf. Het is zwaar vooral lichamelijk, maar ook erg leuk. Vele leuke dingen gaan ook weer naar andere mensen en instanties, die er weer heel blij mee zijn en daardoor ik ook weer. :-))
Opruimen heeft voor mij 2 kanten: afstand doen van dingen waar je jarenlang niet naar hebt omgekeken en die geen betekenis meer voor mij hebben maar ook dingen opnieuw ordenen omdat ik er nog geen afstand van kan doen.
Op dit moment staat de zolder nog vol met spullen van mijn 2 kinderen en overleden vrouw, terwijl we dringend ruimte nodig hebben om de spullen van mijn nieuwe partner ergens een plekje te geven. Die zolder (en een schuur) moet dus leeg! Helaas is het contact met de kinderen moeilijk waardoor ik de spullen zelf zal moeten gaan verwijderen . . . Een lastige opgave waar ik toch echt mee aan de slag moet binnenkort. Ik troost me met de gedachte dat zij het na al die tijd dat het bij mij heeft gestaan ook niet hebben gemist; dat maakt het weggeven aan goede doelen gemakkelijker. Wie weet heeft iemand anders er nog iets aan.
Uiteraard kan/moet ik ontspullen. Maar mijn huis weerspiegelt mijn leven en daar ben ik heel dankbaar voor. Ik voel mij er fijn; het geeft me rust. Thuiskomen is voor mij altijd “die warme deken om me heen”. Een van mijn motto’s is: “Hou het leven simpel.” Dat is al
moeilijk genoeg. En dan bedoel ik niet het teveel aan spullen……
ik zou zó graag willen opruimen maar ik kan het niet. overal kleeft wel een verhaal of herinnering aan. ik ben dus heel goed geworden in het reorganiseren van kasten en andere opbergruimtes. na dit reorganiseren hou ik altijd weer ruimte over en kan er weer meer bij:)
Beste Olaf, wat een heerlijk artikel, want ik hou enorm van ontspullen, opruimen en wegdoen,… Zelfs foto’s, ganse albums heb ik de laatste jaren weggescheurd, niet uit kwaadheid maar vooral met de filosofie waarin ik de laatste jaren leef van… Zoveel mogelijk leven in het nu en Less is more en allemaal kastenvulling (noem ik het dan), ik word er zelfs enorm vrolijk van, na zo ’n opruimbeurt…. Ik doe het nu al de laatste 8 jaar, ieder jaar meerdere malen en ieder jaar vind ik spullen waar ik me van Jan ontdoen…. Misschien moet ik wel opruimcoach worden 💪😀, maar owee diegene die me in huis halen 😚😊,… In ieder geval ik vind het heerlijk te voelen dat ik met steeds minder spullen kan doen 🌺
Het is bij mij net als bij veel meer mensen. We hebben en redelijk groot huis. Onze drie dochters zijn uit huis. Maar er is in de laatste jaren niet veel plek meer over. Ik ben al ruim een jaar van plan om te gaan ontspullen en ook al een keer begonnen, echter het valt me zwaar. Maar het moet wel.
beste Olaf ,
een onderwep dat mij zeer aanspreekt !
ik noem het : ONTSPULLEN .
bij tijd en wijle ga ik aan de slag ermee .
ooit heb ik eens gehoord dat elk horizontaal oppervlak een potentiele plaats is
om iets neer teleggen of te zetten .
daar zou ik dus graag van af willen …
ik doe er in elk geval mijn best voor …
Dank je wel voor jouw opinie. Loslaten is een must als je ouder wordt. Van nog niet loslaten kan je enormgenieten. Komt tijd komt raad. Elisabeth
Mijn ervaring is dat des te ouder je wordt, des te minder ballast een prettiger leven geeft.