Ik blijf hangen in ontkenning

20 jul 2021 | Blog Praktisch bekeken

Vanochtend tijdens het tandenpoetsen betrapte ik mezelf erop. Het is nog altijd niet echt tot mij doorgedrongen. Als Peter R. de Vries vanavond weer springlevend bij RTL Boulevard zou zitten, zou ik niet vreemd opkijken. Als stresscounselor diagnosticeer ik mezelf in de badkamerspiegel overduidelijk nog in fase in één van mijn rouwproces; het stadium van ontkenning. Het blijft bijzonder hoe de menselijke geest functioneert. Het verschrikkelijke feit is overduidelijk maar ik kan het nog steeds niet geloven.

Kübler-Ross model

De Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross (1926 – 2004) begeleidde stervende mensen. Ze ontdekte dat deze het slechte bericht dat ze niet meer beter werden, verwerkten in verschillende fases. Tegenwoordig wordt het Kübler-Ross model, met soms enkele aanpassingen, gebruikt voor traumaverwerking in het algemeen. Wanneer we uit ons evenwicht zijn geslagen door een traumatische gebeurtenis, kan ons brein dit niet in één keer verwerken. Stap voor stap hervinden we ons evenwicht. Volgens Elisabeth Kübler-Ross moet iedereen door deze fases: ontkenning, boosheid, onderhandelen, verdriet, aanvaarding.

Gestolen fiets

Het bijzondere is dat je deze stadia doorloopt bij de meest uiteenlopende vormen van verlies. Je fiets kan gestolen zijn. Je kunt je baan kwijt zijn. Je partner is bij je weg. Je verliest je gezondheid. En het meest verschrikkelijke, je moet de dood onder ogen zien, van jezelf of een ander. Het speelt allemaal door mijn hoofd terwijl ik mijn aantrekkelijke kop (haha, even een grapje tussen al die zware woorden) aanstaar in de badkamerspiegel. De elektrische tandenborstel is inmiddels uitgetrild en ik veeg met een handdoek de restjes tandpasta uit mijn baard.

John Lennon

Geïnspireerd door mijn badkamer inzicht kruip ik een uurtje later achter mijn pc op zoek naar uitspraken van Elisabeth Kübler-Ross in het archief van de Dagelijkse Gedachte. Eén springt er voor mij direct uit: ‘’Als je de ravijnen tegen stormen beschermt, zul je nooit de schoonheid van hun groeven zien.’’ Ofwel, verdriet en andere negatieve ervaringen geven je leven diepte. Ze doen je beseffen dat geluk niet vanzelfsprekend is. ‘’Het leven is wat je overkomt terwijl je andere plannen maakt’’, zei John Lennon ooit. Hoe wrang werd die gedachte bewaarheid toen hij op 8 december 1980 op de stoep voor zijn appartementengebouw op 40-jarige leeftijd werd doodgeschoten.

IJsbloemen

Het leven is wat je overkomt terwijl je andere plannen maakt. Daar kunnen de bewoners van de overstromingsgebieden ook over meepraten. Zij ontdekten aan den lijve dat het leven minder maakbaar is dan we in onze netjes georganiseerde westerse samenleving geloven. Mijn kinderen, aan wie het aan niets heeft ontbroken, lachen me steevast uit als ik over ‘vroeger’ vertel. Maar zij hebben wel de schoonheid gemist van de ijsbloemen op de ramen als ik ’s winters wakker werd in mijn bevroren slaapkamer. Mijn jeugd zonder wasmachine, koelkast of magnetron en met maar één paar schoenen. Een tijd dat lang niet alles vanzelfsprekend was en geluk nog heel gewoon.

Primitieve boosheid

Sorry, ik verzink een beetje in oude mannen nostalgie. We waren gebleven bij dat ik mij nog steeds in de ontkennende fase bevind over de dood van Peter R. Maar zit ik te wachten op de volgende fase? Boosheid. Ik ben iemand van de korte primitieve boosheid. Ik word woedend op een hamer als ik mezelf op mijn vinger sla. Of op mijn iPhone waarvoor mijn vingers te dik zijn. Maar ik ben niet bedreven in lange intense haat. Ik laat mensen over mijn heen lopen en op een gegeven moment is het genoeg. Dan laat ik ze zonder wrok achter me. Of zoals schrijfster Mandy Hale het zegt: ‘’ Je kunt om mensen geven, ze vergeven en al het goede wensen, maar toch zonder ze doorgaan.’’

Het zwakzinnige knulletje

Met mij zijn honderdduizenden Nederlanders bezig met de stap te maken van ontkenning naar boosheid over de moord op Peter R. Ik vermoed dat ze met dezelfde dilemma’s worstelen als ik. Moet je boos zijn op het zwakzinnige knulletje dat vanuit een geïdealiseerde gangstercultuur de trekker overhaalde? Op de verknipte opdrachtgever? Op de onhandige overheid die maar geen grip krijgt op de georganiseerde criminaliteit? Op de zielige drugsgebruikers die deze criminaliteit sponsoren? Of op onszelf omdat we slechts toekijken? Want zoals Martin Luther King (ook vermoord) zei: ‘’De grootste bedreiging voor de mensheid is niet het kwaad of slechte mensen. Het is de passiviteit van de goede mensen.’’

Amateur in boosheid

Ik ben er nog even niet uit. Maar zoals ik al bekende, ik ben een beetje een amateur in boosheid. Gelukkig weet Boeddha meer. Hij maant tot kalmte: ‘’Als je met boosheid reageert op boosheid, schep je alleen meer boosheid.’’ En vrijheidsstrijder Mahatma Gandhi dacht er net zo over. Maar hij voegde er wel iets aan toe: ‘’Zoals opgeslagen warmte wordt omgezet in energie, kan woede die wordt beheerst, worden omgezet in een kracht die de wereld kan bewegen.’’

Johan Cruyff syndroom

Weet je, eerlijk gezegd ben ik niet eens een echte fan van Peter R. de Vries geweest. Ik ergerde me een beetje aan zijn Johan Cruyff syndroom, het werkelijk overal verstand van menen te hebben. Van het koken van een eitje tot het besturen van een Boeing 747. Maar wie de lijst met onrecht leest die hij heeft getransformeerd naar gerechtigheid, kan niet anders dan immens respect voor hem koesteren. Misschien voelde ik het tijdens het tandenpoetsen helemaal nog niet zo verkeerd. Dat Peter weliswaar het stoffelijke heeft verruild voor het eeuwige maar dat zijn energie voor altijd zal blijven voortleven.

Hoe ga jij om met verlies of met boosheid? Laat hieronder jouw reactie achter. Misschien help je er anderen mee.

Minder stress met jouw Gedachtenkastje®

Leer hoe je stress kunt aanpakken met jouw eigen Gedachtenkastje®. Nooit meer piekeren, maar zelf bepalen wat er in je hoofd gebeurt. Al velen hebben ontdekt dat het werkt. Je hebt er een leven lang profijt van. Lees er nu alles over.

 

22 Reacties

  1. Mieke Pouseele

    Doe al het goede dat je kunt,
    Met de middelen die je hebt,
    Op de manier die je gewoon bent,
    Op de plaats waar je staat,
    In de tijd die je gegeven is,
    Voor de mensen die je kent,
    Zolang het je mogelijk is.
    (John Wesley 1791)

    Antwoord
  2. Ria

    Sinds de aanslag op Peter ben ik nog steeds in shock, hij heeft mij ooit ook volkomen belangeloos geleerd rechtop te blijven staan in een uiterst onrechtvaardige situatie. Wel merkt ik, dat er ’s avonds op zijn sterfdag in mijn hart rust kwam omdat hij niet meer hoefde te lijden. Kwaadheid heb ik nog nooit gevoeld na het overlijden van een van mijn dierbaren. Ook nu niet op de daders, alleen totale verbijstering. Maar in mijn geest leeft Peter voort, ook hij blijft op mijn netvlies staan, dat lijkt mij geen ontkenning. Wel schiet ik vol als ik deze kolossale man in een relatief kleine kist zie maar zoals de Griekse filosoof Epictetus zei: ” Niet de dingen zelf maken de mensen van streek, maar hun denkbeelden hierover”.

    Antwoord
  3. Hannie

    De passiviteit van goede mensen brengt soms nog meer kwaad voort.
    En wijs man zei eens, ga in tegen de bruut anders zal deze jou of andere verpletteren.

    Antwoord
  4. Alexander Rudolf Maria Nijenhuis

    De opmerking van dominee Martin Luther King wil ik graag nog even vast houden. niet het Kwaad in de wereld of in de mensen maar de Passiviteit van goede mensen zorgt ervoor dat er in de Wereld zoveel onrecht bestaat. Deze kan ik mijzelf ook aantrekken. ( vrije vertaling)
    niet dat ik mijzelf als een goed mens zie!

    Antwoord
  5. Alisa

    De “passiviteit van de goede mensen”: Zijn die goede mensen wel zo “goed”?
    Veel heel aardige mensen, die zichzelf graag zien als goed, ook graag door anderen gezien worden als goed, geven er de voorkeur aan de andere kant op te kijken zodra er in hun omgeving onrecht of misbruik plaatsvindt. Ze ontkennen het liever. Tegelijk smullen deze mensen van misdaadseries, misdaadromans en misdaadverslaggeving op tv.
    Kan iemand mij dit uitleggen?

    Antwoord
    • Thea Boom

      Wat een prachtig schrijven dankjewel.
      Hoe ik omga met verlies.
      De ontkenningsfase duurt bij mij lang. Dit omdat ik me verbind met de energie van het goed dat blijft. de herinneren en voor mij aanwezige energie die er altijd is. De beelden van de waternood maken veel in me los. Ik voel me droevig om het verlies dat anderen leiden. Het definitieve verlies van huizen en kleding en eerste levensbehoeften van deze mensen raakt me in mijn ziel omdat ik zoiets nog nooit beleefd en ervaren heb. Hoe zou ik er op reageren vraag ik me af. Zo vind ik vind het moeilijk in deze corona periode te accepteren dat vaccinatie dé weg is. Het verlies van vertrouwen in de overheid is ook een verlies. Wat ik doe is steun zoeken bij gelijkgestemden én daarnaast mensen blijven horen en zien en respecteren, ook met andere meningen, om me te voeden. Als ik me verloren voel en alleen. Ga ik bidden of mantra’s zingen.

      Antwoord
  6. elly verspui

    volhouden – volharden – blijven geloven in morgen – en met stukjes en beetjes (blijven) realiseren wat mogelijk is/ tot onze en mijn mogelijkheden behoort – niet versagen, incasseren en (ver)dragen –

    Antwoord
  7. Lideke Van Gool

    ‘’De grootste bedreiging voor de mensheid is niet het kwaad of slechte mensen. Het is de passiviteit van de goede mensen.’’

    Daar ben ik het eigenlijk wel mee eens.
    Ik verbaas me vaak over de niet-strijdbaarheid van mensen. Gelatenheid. Laat maar zitten. “We” hebben het toch goed?
    Hoe kun je niet willen strijden voor een hoger doel, voor een betere wereld, voor medemens en natuur.
    Diep respect voor iedereen die eigen energie en tijd investeert in het willen verbeteren van allerlei situaties op de wereld.
    Onze wereld! Dat we mogen omkomen in medemenselijkheid

    Antwoord
  8. Elise

    Prachtig verwoord! En zooooo herkenbaar.
    Dank je wel!

    Antwoord
  9. Amelita Henze

    via de TV-uitzending na de moord op Peter R. de Vries, hebben de samenstellers Peter uitgetekend als een persoon die wat wilde en dat ook deed! Wist van de consequenties van zijn ondernemen……Een les voor die wat willen, maar de consequenties niet willen….. Nu weten we ook eens te meer wat moedig is, om te leven naar waarheid en recht, niet voor jezelf, maar een samenleving als totaal.

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *