‘’Hee Olaf, ga jij nog stemmen?’’ Bij de Douwe Egberts koffieautomaat worden vragen zonder omhaal op je afgevuurd. Vaak zijn ze de inleiding van een eigen mening. Zo ook vandaag, een paar dagen voor de Tweede Kamerverkiezing. ‘’Ik ga niet. Ze liegen allemaal’’, verklaart stukadoor Henk, een stoere man met een rossige kop boven een wit bepoederde overall. ‘’Trouwens ik ben bezig met een grote klus’’. Hij wacht mijn antwoord niet eens af en beent weg met een dampende kop koffie in een van zijn imponerende knuisten.
Blowende deejays
Het idee van een verzamelgebouw voor bedrijven vind ik super. Je doolt hier niet rond in een kringetje met gelijkgestemde collega’s maar je maakt de zakenwereld mee vanuit alle hoeken. Het is hier een bonte club van blowende deejays, kittige nagelstylistes, serieuze verzekeraars, autistische programmeurs en nog een hele reeks van enthousiaste ondernemers.
Goudeerlijk type
Terug in mijn multifunctionele bedrijfsruimte, zoals mijn hokje officieel wordt genoemd, moet ik bekennen dat rossige Henk mij aan het denken heeft gezet. Henk is van het goudeerlijke type, altijd in z’n werkkloffie op weg naar een klus. Wat je ziet, is wat je krijgt. Zo ken ik hem sinds onze eerste kennismaking. Politici, strak in het pak, sjoemelend met de waarheid, staan mijlenver van hem af.
Drie kanten van de waarheid
Raar woord is dat eigenlijk; de waarheid. Het klinkt zo absoluut. Het archief van de Dagelijkse Gedachte puilt werkelijk uit van opvattingen over de waarheid. Persoonlijk vind ik deze van de Ierse journalist en schrijver Glenn Meade treffend: ‘’Elk verhaal heeft altijd drie kanten. Jouw kant, mijn kant, en de waarheid’’. Met 8 miljard wereldburgers is de waarheid zo plotseling een heel ruim begrip.
Een eeuwig geheim
‘’Iedereen jokt. Van jong tot oud’’, weten pedagoog Rianne Kok en psycholoog Sophie van der Zee van Erasmus University Rotterdam. Ik houd ervan als serieuze wetenschappers onderzoek doen naar zulke triviale zaken. Beide dames zijn dé leugenexperts van de Benelux. Hun partners lopen constant op hun tenen. ‘’Van wie is die streep in de wc?’’ Bij mij thuis blijft zoiets een eeuwig geheim. Maar bij deze dames springen hun huisgenoten schuldbewust op: ‘’Ik was het, ik was het. Sorry, sorry, sorry’’. Want Rianne en Sophie houd je niet voor de gek.
Waarom we allemaal liegen
Er staat een interessant interview met hen op de website van Erasmus University Rotterdam. De titel luidt: ‘Waarom we allemaal liegen – en niet zo’n beetje ook’. Liegen doen we vooral, zo verklaren de onderzoekers, in ‘sociale context’. Om de onderlinge sfeer een beetje goed te houden gaan we creatief om met de waarheid. Vrouwen en mannen houden elkaar liegend trouwens in evenwicht.
Het einde der tijden
Er zijn duizenden themadagen op de wereld. De bekendste is natuurlijk de Internationale Vrouwendag die onlangs werd gevierd. Maar ik wist niet van de Wereld zonder tabak dag of de Week (dus 7 dagen) van de Borstvoeding. En ik heb er eigenlijk ook geen idee van of er een dag van de waarheid bestaat. Ja, in de Bijbel of de Koran, het einde der tijden. Nee, ik bedoel zoiets als in de film Liar Liar met Jim Carrey. Een advocaat belooft zijn zoontje als verjaardagscadeautje een dag niet te liegen.
Niet Jokken Dag
Zullen we er een poll over houden? Lekker samen met de lezers van mijn verhaaltjes. Moet er een Niet Jokken Dag komen? Toepasselijk de dag na 1 april. Een dag waarin zelfs leugentjes om bestwil niet zijn toegestaan. De Griekse wijsgeer Aristoteles zou zeker hebben meegedaan. Hij zag in de vierde eeuw voor Christus al niet echt het nut in van jokken: ‘’Het enige wat je bereikt met liegen, is dat je niet meer wordt geloofd als je de waarheid spreekt’’.
Wat zie jij eruit
Henk komt gegarandeerd zonder kleerscheuren door een Niet Jokken Dag. ‘’Jezus, wat zie jij eruit’’, begroet hij mij op een ochtend meedogenloos. ‘’Ik zit even diep Henk, mijn vader is overleden’’, antwoord ik timide. ‘’Sorry. Dan mag ‘t. Gecondoleerd’’. En met een goed bedoelde klap op mijn schouder vervolgt hij zijn weg. Eerlijk is eerlijk; hij zou me pas echt hebben gekwetst met het leugentje: ‘’Hee Olaf, wat schitter je weer vandaag’’.
Marco Borsato
Auteur Paul Ferrini, bekend van de million seller Love Without Conditions, benadrukt de spirituele voordelen van niet jokken. ‘’De waarheid brengt altijd geestelijke gezondheid met zich mee’’, schrijft hij. De vertaling van zijn boek luidt ‘Liefde zonder voorwaarden’, iets waar bijvoorbeeld zanger Marco Borsato de laatste 11 jaar druk mee is geweest. Zijn (ex-)vrouw Leontine wist hier weer niets van. Marco doet dus niet mee met Niet Jokken Dag.
Wat een liegbeest ben ik
Moet ik Henk zijn raad opvolgen en ook maar niet gaan stemmen? Politici zijn inderdaad allemaal jokkenbrokken. Staat er nou helemaal niemand op het stembiljet die nog niet is bedorven? Merk je het? Ik speel of ik dit ter plekke moet bedenken. Wat een liegbeest ben ik. Vanaf de eerste regel weet ik al dat ik dit stukje ga eindigen met Wopke Hoekstra. Ik vind Wopke zo’n heerlijke onhandige, politieke kluns die nog niet helemaal doorheeft hoe het werkt, dat ik als gebaar zijn vakje rood ga krassen. Eerlijk beloofd!
Nu ben ik toch nieuwsgierig. Welk leugentje om best wil heb jij ooit verteld? Deel het hieronder.
jokken kan zoveel verdriet bezorgen , we hebben het zelf ondervonden.
Als het beter is om mensen niet te kwetsen dan vertel ik ook weleens een leugentje omdat ik weet bij sommige mensen dat de waarheid hun zoveel verdriet kan doen en dan kunnen mensen zeggen je kunt toch beter eerlijk zijn en ja dat is vaak ook ,maar niet bij elke mens is dit verstandig en daarom weeg ik het altijd zeer nauwkeurig af .
Eerlijk duurt het langst …. is een spreekwoord wat ik in mijn jeugd in Zwitserland heb geleerd. Als iemand pijn heeft als gevolg van mijn waarheid dan kan ik er empathisch voor de ander zijn.
Liegen kan alleen als het beter is dan de waarheid te zeggen ook beter op lange termijn er zijn dingen die beter gezwegen of ontkend worden een mens laat niet graag in zijn ziel kijken de diepste geheimen legt men niet graag bloot
‘ Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel ! ‘
Vroeg of laat komt de waarheid toch aan het licht…
‘ Liever een lelijke waarheid dan een schone leugen ‘.
Niemand wordt graag belogen, denk ik .
Met betrekking tot het bovenstaande onderwerp verwijs ik heel graag naar een prachtige en krachtige livestream uitzending rond het thema: De leugen regeert.
Gastspreekster : Vlaamse filosoof Alicja Gescinska brengt op een zeer eenvoudige wijze verhelderede inzichten. Zij analyseert de leugen en haar tegenpool: de waarachtigheid.
Belangstelling…haast je langzaam… installeer je rustig in de bank … neem pen en papier mee… een glas wijn… en beluister deze boeiende uitzending gedurende 1.15 uur.
Klik Hier: https://www.youtube.com/watch?v=QOxRBrJDmWI&t=15s
Ik vertel regelmatig een leugentje om bestwil. Mijn moeder is aan het dementeren en vraagt continu of ik iets mooi vind. Of dat ik ergens heen ga waar ik al in geen jaren heen ga, zoals naar school. Vorige week dacht ze dat ik 15 jaar was… Ze wilt weten of ik haar kleren mooi vind en ik houd niet van haar stijl, dus zeg ik maar ja.
Dit zijn leugentjes om haar rustig te houden, en dan mag het, vind ik.
Ieder heeft zijn eigen waarheid over een bepaalde situatie, omdat ieder er vanuit zijn eigen oogpunt naar kijkt.
Maar dit gaat over liegen: Ik heb een hekel aan liegen………….ook leugentjes om bestwil.
Heb ik nooit gelogen? waarschijnlijk wel.
Er zijn momenten dat het verstandiger is iets niet uit te spreken. Dat zou je liegen kunnen noemen, omdat je iets achterhoudt, echter: “spreken is zilver, zwijgen is goud”.
Bewust liegen doe ik niet, hoef daardoor ook geen ‘boekhouding’ bij te houden van wat ik waar gezegd heb.
Mijn beppe zei altijd “ zet een wacht voor uw lippen”. “ Ieder mens heeft iets goeds in zich, zoek daar eerst naar”.
Een leugentje om bestwil.
Velen hebben het aangevoerd als excuus om (een beetje) naast de waarheid te zitten. De uitleg van “bestwil” strookt dan vaak ook niet met hoe mijn moeder het me heeft geleerd. Ooit gaf ze mijn opa (haar vader) een antwoord waarvan ik wist dat het niet klopte. Als uitleg vertelde ze mij dat het voor opa (!) beter was als hij niet de hele waarheid zou horen. Voor mijn moeder was het waarschijnlijk ook prettiger, maar de essentie zat in “om bestwil van mijn opa”.
De Van Dale legt uit dat het eigen belang wordt gediend, met de toevoeging “om erger te voorkomen”. Maar waarom zou je liegen als je er zelf nadeel van hebt? Dan zou iedere leugen om bestwil zijn. Mijn voorkeur krijgt de uitleg van mijn moeder: je liegt omwille van de ander, zelfs al zou je er nadeel van hebben.
Ik spreek de waarheid als ik nu antwoord B aanvink
Ik heb een grondige hekel aan liegen, leugenaars en bedriegers. Mensen die anderen bewust voorliegen om er zelf beter van te worden, op welke manier dan ook. Ik ben open opgevoed. Mijn moeder was eerlijk tot op het bot…. letterlijk en dat was niet altijd even prettig of nodig. Als dochter van mijn moeder startte ik dus ook zo. Altijd eerlijk (mijn waarheid) en recht voor zijn raap. Gelukkig heb ik later geleerd hier nuance in aan te brengen. Ik vraag mezelf af wat de toegevoegde waarde is van mijn waarheid. Is die aanwezig, dan zal ik deze bijdragen. Zo niet, dan niet. Dat geeft heel veel innerlijke rust, want altijd en overal jouw waarheid benoemen is vaak toch ook een ego-dingetje. Dus een niet-jokken-dag? Alsjeblieft niet, er zijn tegenwoordig zoveel ‘speciale’ dagen, dat ze niet meer speciaal zijn 😁
Wat een mooi antwoord: wat is de toegevoegde waarde van mijn waarheid. Dank!
Liegen neemt het vertrouwen weg in iemand ..
Beter is de waarheid te zeggen ,toch …zeker indien het een pijnlijke waarheid is op een een voorzichtige manier aanbrengen ..vb bij zwaar zieken ..het kan een opluchting zijn voor de zieke dat hij een eerlijk antwoord krijgt .
Wat een mooi antwoord. De waarheid moet wat toevoegen. Dank!
Oh… antwoord was eigenlijk voor Bibian bedoeld, verkeerde knopje!
Ik en vaak niet eerlijk tegenover mij zelf; hoe kan ik dan eerlijk zijn tegenover een ander?
De waarheid hoef je niet te onthouden, een leugen/leugentje wel. Een leugen is altijd gebaseerd op angst of een ander egotrekje.
Onwaarheden vervuilen je systeem en vernauwen je geest. Voor wat kies je?
In het Engels heb je white lies. Jammer dat we die niet in Nederland kennen. Wij kennen naast leugens alleen jokkertjes.
Beste mensen, echt liegen doe ik niet, maar wel bewust dingen niet vertellen. Of over een ander onderwerp beginnen!!!
Een leugentje om bestwil mag wij zeiden altijd een lobeetje. Maar echt liegen nee dat is niet goed.
Als ik het gevoel heb dat ‘mijn waarheid’ er niet toe doet mag ik er nog wel eens een draai aangeven.
Groot verschil tussen liegen en af en toe jokken, vaak voor lieve vrede of om anderen niet te kwetsen. In mijn jeugd, meer dan 50 jaar geleden, tijdens mijn eerste baan na mijn MULO diploma had ik supersnel een leuke baan bij een handelskantoor in scheepvaartartikelen op de administratie en een magazijn aan de voorkant. Je moest door het donkere magazine naar de lichte achterkant het kantoor waar ik werkte met een voor mij oudere dame. Ik 16 zij 26 en zij was de vrouw van de baas van het magazijn.
Leuke vrouw, leuk werk. Directie zelden aanwezig. De tijd van de minimode. Na een week of wat liep ik door het magaziin en hoorde iemand roepen kom eens kijken wat ik heb. FLink donker en daar staat een medewerker met zijn broek naar beneden en een groot geslacht in zijn handen. Dat had ik werkelijk nog niet gezien behalve bij mijn jongere broertje. Schrok hevig. Hij pakte mijn hand en legde die erop. Ik rukte mij los en liep snel weg. Dat werd elke keer erger en door meerdere medewerkers, die mij vastpakten en onder mijn rok zaten. Weet zeker dat ik niets heb uitgelokt. Was gewoon nog groener dan gras
Met een maand heb ik opgezegd. Durfde het niet aan de directie te vertellen en al helemaal niet thuis. Mijn vader zou witheet die kerels ik weet niet wat doen. Dus een leugen om bestwil en best wel een grote. Dat ik het werk niets vond en een andere baan had gevonden, zei ik daar. Thuis gezegd dat ik het er vreselijk vond, meer niet. Dat is geen jokken en voor mij ook geen leugen, want ik deed het om iedereen te beschermen. Volgens mij gebeuren zulke dingen nog steeds. Maar vergeten: Nooit meer
Jammer dat je geen steun hebt gezocht bij de ‘oudere’ medewerkster en haar echtgenote. Wellicht waren de daders dan bestraft, fatsoenlijke verlichting aangelegd en de cultuur opgeschoond.
Ach De Waarheid
Daar ben Ik mee opgegroeid iedere dag `behalve Zondag`s
viel de Waarheid bij Ons thuis door de brievenbus
maar of daar geen leugentjes in stonden …sorry maar dat weet Ik niet meer
Ik Zelf heb een hekel aan Jokken/liegen
Je kunt er een Ander zoveel verdriet mee bezorgen.Vraag aan Mijn Kinderen of Klein Kinderen,
waar Ma/Oma een hekel aan heeft en ze zeggen Allemaal…Liegen …
Ik vraag wel als de vraag wat moeilijk ligt mag Ik even Jokken??
en dan weten ze dat Ik wat anders bedoel haha en dan zeggen Ze wat Ik niet gezegd hebt ….de Waarheid
dat Is bij Ons op Zo`n moment `n spelletje.
Ja liegen Ik heb er echt `n schruwelijke hekel aan.
Liegen!!!!
Oeps, vanuit mijn vroege jeugd, slechte ervaring mee. Geeft nadien een naar gevoel.
Een leugen moet je nl altijd onthouden. Dus beter maar vertellen hoe het echt zit!!!
Vreemd toeval, jouw column en een vraag vandaag van mijn 6-jarige kleindochter. “Oma heb jij al eens gelogen?” Ik moest dit met veel zekerheid bevestigend antwoorden want anders was ik wer aan het liegen! Maar toen ze verder uitleg vroeg, waarom ik gelogen had, kon ik niet zomaar antwoorden. Ja, Hoe leg je aan een 6-jarige uit waarom je liegt!
Gewoon, soms heeft het geen toegevoegde waarde een ander te kwetsen met jouw waarheid?
dag Olaf.
Wat is dit toch een heerlijke site geworden.
Blijf doorgaan.
groet Hanny
Hallo Olaf,
Ja ik vind dat jokken mag, maar liegen vind ik afschuwelijk. Het verschil tussen jokken en liegen is naar mijn mening akelig groot.
Jokken gaat om niemendalletjes – niet zo belangrijke dingen – Liegen gaat om hele grote toestanden. Dit is natuurlijk heel persoonlijk.
Het gaat er om de balans in evenwicht te houden.
Alsnog bedankt voor de vele jaren Dagelijkse Gedachte.
Ik heb er zo veel aan!!
Met liefs, Lia
Als je altijd onomwonden zegt wat je vindt dan ontstaat er gegarandeerd onmin/ruzie. Niet jokken houdt in altijd de waarheid uitspreken, jouw waarheid. Werkt dat?? Een Niet-jokken-dag, doe maar niet.
Dat neemt niet weg dat “eerlijkheid gebiedt”; en dat begint bij opvoeden. Het gaat om een werkend geweten.
Afgelopen 4 januari 2021 zijn mijn vader en moeder beiden overleden. Mijn vader om 01.30 mijn moeder om11.30 uur.
Mijn vader had als stelregel: als je elkaar recht in de ogen kijkt en je liegt niet dan hoef je nooit na te denken.
Ik koester deze stelregel en probeer niet te liegen.