Neeeeeeeeeeeehhh. De gil van mijn vrouw klinkt als de doodskreet van iemand die van een rots stort. Als in een film, met zo’n eeuwig voortdurende echo en uiteindelijk de onvermijdbare doffe klap als het lichaam de grond bereikt. Ben ik die bruut die haar eraf heeft geduwd? Nou, emotioneel misschien wel. Met slechts de onschuldige vraag: ‘’Zal ik dit ook maar weggooien?’’
Onbruikbare snuisterijen
We zijn aan het verhuizen. Op mijn schoot staat een stoffige, verfomfaaide doos die 20 jaar onaangeraakt op zolder heeft gestaan. In mijn rechterhand houd ik een afzichtelijk theepotje, zonder deksel en met een landkaart van scheurtjes in het verkleurde porselein. ‘’Die is van toen ik op kamers ging. Die gooi ik echt niet weg’’. Ze rukt de herinnering aan haar eerste stap naar zelfstandigheid uit mijn handen en legt deze zorgzaam is een verse verhuisdoos, samen met minstens tien andere onbruikbare snuisterijen. Ik zucht weer eens diep. Dit noem ik geen opruimen maar verplaatsen.
Loslaten van bezit
Bij de Dagelijkse Gedachte keren regelmatig vaste thema’s terug. Een daarvan is bezit. Of beter gezegd het loslaten van bezit. ‘’Hoeveel dingen in de wereld heb je niet nodig? En hoeveel bezit je daarvan?’’ Dit is een gedachte van Michael Powell die ooit eens werd ingezonden. Grappig genoeg heb ik nooit echt kunnen achterhalen welke Michael Powell het zei. Je hebt een schrijver, een overleden Britse regisseur, een Amerikaanse psychiater en ga zo maar even door. Het juiste antwoord ‘bezit’ ik dus niet, haha.
Rugzak
Maar even serieus. Is de backpacker die de Camino wandelt richting Santiago de Compostella, met in zijn rugzak slechts een onderbroek, een t-shirt en een pak Biotex tegen de vlekken, ongelukkiger dan de directeur van een miljoenenbedrijf met een grote villa en een dure auto? De huidige Dalai Lama (en misschien wel de laatste) Tenzin Gyatso maakt korte metten met die vraag: ‘’Leef niet te materialistisch, want alle bezit is ballast.’’ Alles wat niet in een rugzak past, is volgens hem eigenlijk al teveel. Dan heeft gans West-Europa, minus de daklozen, dus een serieus probleem. Want hier draait alles juist om consumeren. Kopen, kopen, kopen.
BV Nederland
Ooit betitelde iemand me een beetje snoevend als de ‘praktische filosoof’. Ik beschouw het echter als een geuzennaam. De gedachte erachter is dat ik er voorstander van ben om het spirituele met het haalbare te combineren. De typisch Nederlandse tussenweg. Goh wat klinkt dat eigenlijk truttig. Maar goed, als we morgen met z’n allen met slechts een rugzakje door het land zouden trekken, zou de BV Nederland snel failliet zijn. Dat betekent geen scholen meer, geen ziekenhuizen, geen ouderenzorg. De economie brengt praktisch gezien (knipoog) dus ook goede dingen.
Teruggegeven
Maar bezit blijft toch een beetje een vreemd iets. Bezit klink eeuwig, pertinent en voor altijd. Maar de stoïcijnse Romeinse Epictetus, prikte rond het begin van onze jaartelling deze ballon reeds door: ‘’Alle bezit is tijdelijk. Denk daarom niet: Ik heb iets verloren. Maar denk: Ik heb iets teruggegeven.’’ Deze 2000 jaar oude gedachte helpt mij trouwens nog regelmatig. Ik leid namelijk een uitermate slordig leven met vetvlekken op al mijn polo’s en pantalons. Daarbij verlies ik regelmatig zonnebrillen, hondenriemen, portemonnees. Eigenlijk alles wat niet vast zit aan mijn lijf. Maar telkens na mijn eerste teleurstelling over het verlies, verheug ik mij oprecht over het geluk van de vinder.
Gevangenis
Alle bezit is tijdelijk. Zelfs een eigen huis. Want feitelijk koop je volgens Epictetus voor een enorm kapitaal louter de tijdelijke mogelijkheid om erin te wonen. Later verkoop je deze mogelijkheid weer door aan een ander. En zo gaat het door tot het huis wordt gesloopt. En de volgende Zen-gedachte maakt aan alle illusies van de huizenbezitter definitief een einde: ‘’Als je huis je allerbelangrijkste bezit vormt, is het je gevangenis.’’ Nee, van bezit word je van grote denkers niet per definitie gelukkig. Je moet er volgens de Franse filosoof Michel de Montaigne (1533-1592) iets aan toevoegen: ‘’Het vinden van geluk ligt in het genieten, niet in het bezitten.’’
Dementie
Naar welke inzichten een krakkemikkig theepotje al niet kan leiden. Moet ik mijn vrouw niet ongevraagd verlossen van haar overbodige bezittingen door de doos met prullaria per ongeluk bij het afval te zetten? De kans is zeer denkbeeldig dat ze pas over weer 20 jaar haar theepotje mist. Ik mag haar leeftijd niet verklappen, maar theoretisch zou ze tegen die tijd aan dementie kunnen lijden en geen besef meer hebben van haar kleinood. Of ik ben degene die dement ronddoolt. Niemand neemt het mij dan kwalijk dat ik niet meer weet waar het theepotje is gebleven. Ooooh, wat slecht gedacht van mezelf.
Breekbaar
Nee hoor, ik plak de doos met jeugdherinneringen van mijn vrouw met zorg dicht. Ik heb haar spulletjes zelfs met verhuispapier ingepakt zodat ze door het schudden niet verder slijten. Op de buitenkant heb ik met een zwarte viltstift met grote letters BREEKBAAR geschreven. Want voor deze doos geldt de wet van Bibian Mentel, de enorm dappere sportvrouw die begin dit jaar de strijd tegen kanker moest opgeven. Naast vele andere mooie dingen liet ze voor ons deze waardevolle levenswijsheid achter: ‘’Verzamel herinneringen, geen bezittingen.’’
Hoe ga jij om met bezit? Kan je gemakkelijk opruimen? Of heb je er moeite mee? Laat hieronder jouw reactie achter.
Ik heb een armband verloren, wat mij aan een goede vriend herinnert.
De vriend is er nog, en dat is het belangrijkste.
Qua spullen kan ik makkelijk opruimen.
In herinneringen blijf ik soms hangen, met het verdriet wat er bij is, omdat het weg is.
Epictetus zei ook: “Niet de dingen zelf maken de mensen van streek, maar hun denkbeelden erover.”
Bij mij is het niet zwart-wit. Sommige voorwerpen kan ik moeilijk loslaten bvb omdat ik ze gekregen heb van een vriend(in) of familie. Of omdat ze al generaties meegaan en ik me verantwoordelijk voel om het verder door te geven in de familie. Andere zaken ruim ik met plezier op. Zo ruim ik elk jaar mijn kleerkast op en geef goede kleding aan een vzw die kinderarmoede bestrijdt. Voorwerpen die ik weg doe gaan naar de kringloop winkel. Ik kan alleen iets bij afval zetten als het echt niet meer bruikbaar is.
Ik stel vast dat ik met ouder worden minder en minder rond me wil hebben.
Moeite met opruimen, blijf hangen aan de herinneringen. Ben opzoek naar de opruimknop, ²
Hoi Olaf, met veel plezier je mail gelezen. Laatst liet mijn man geheel per ongeluk, 3!! van mijn lievelingsbekers vallen. Ze bleven achter zijn vingers hangen. Ik keek met open mond en betraande ogen toe hoe het gebeurde en werd even heel stil. Dit gedrag past niet bij mij want ook ik ben, net als jouw vrouw van de “ lange ijzingwekkende gil”. Ik neem het mijn man niet kwalijk want hij kent mijn liefde voor die bekers en ook is hij heel rustig en voorzichtig. Het internet opgegaan ….ze zijn er niet meer. Slik. Het zij zo.. het deed wel pijn. Ik heb er nog 2 !! En ben er zuinig op maar gebruik ze wel. Gewoon omdat ik zo van ze hou en mochten ze toch “ heen “ gaan dat is dat maar zo. En ook ik denk dan aan de herinneringen aan al die mooie momenten van thee drinken met geliefden uit mijn geliefde bekers.
een mooi stukje…….
voor mij was opruimen lastig……..klein vol huis……ik zag door de spreekwoordelijke bomen niet meer waar/ hoe ik het bos moest opruimen. De spullen waren een last en een dichtbegroeid bos geworden. Nu ik boeddhisme beoefen wil ik ontspullen. Ik kan anderen blijmaken met wat ik niet nodig heb en wil delen. Ook oefen ik daarmee in vrijgevigheid en
onthechten.
Ben ooit eens ontplóft om een gebroken koffiemok! Kan me daar nu niets meer bij voorstellen.
Maar opruimen, dat is voor mij wel een dingetje.
Ik verdwaal in de herinneringen die die spullen oproepen.
Verdwijn úren in een oud fotoalbum.
En toch: het is ballast. Ik weet het. Maar er naar handelen vind ik moeilijk.
Olaf, ik print je verhaal binnenkort uit en ga daarmee gewapend de zolder maar eens te lijf 😉
Opruimen kan ik wel, maar weggooien is een dingetje. Creatieve mensen zien in alles iets waar weer wat anders mee gemaakt kan worden. Ook verkleedkleren zijn zo leuk voor de kleinkinderen . Schoolboeken, waar je nooit meer inkijkt. Wij gaan verhuizen en moeten spullen van 35 jaar gaan uitzoeken , je brief was dus een mooi begin om er alvast in je hoofd mee bezig te zijn.
’Het vinden van geluk ligt in het genieten, niet in het bezitten.’’Wat mij betreft klopt dit helemaal. Wat heb ik genoten van (verre) reizen, bezoeken van adoptie dochters ( alleen financieel). Toen ik in januari te horen kreeg dat ik alvleesklierkanker had en het niet operabel was omdat de tumor ook om het bloedvat naar de lever zat ben ik gaan ruimen om mijn man met zo min mogelijk ballast achter te laten blijven. Kleding, keukenkastjes alles is aan de beurt geweest. Vele keren met overvolle auto naar de kringloop gereden. 25 jaar geleden had ik borstkanker en heb toen eigenlijk hetzelfde gedaan besefte ik later. Zelf foto’s heb ik toen weggedaan. Om spullen geef ik allang niet meer maar de mens (ik) wil creëren, creatief zijn dus dingen maken. Ceramiek is mijn hobby en dan raakt je huis zo weer vol al geef je veel weg. Gehecht ben ik nergens meer aan. Loslaten zal wel moeten maar ik zou zo graag weer willen reizen maar dat zit er niet meer in.
Misschien is het beter om te wachten, tot je vrouw zover is om dat bezit los te laten. Dan zal zij zelf namelijk bereid zijn om die dingen weg te doen en doet het haar ook niet emotioneel pijn, als ze er niet meer zijn.
Een mooi verhaal! Bezit is voor mij niet het belangrijkste. Wel de gezondheid van mijn man en mijzelf met ons medisch verleden dat ook onze toekomst zal blijven beïnvloeden. Tel je zegeningen, absoluut! Jaren geleden lag ik in het ziekenhuis en een man vertelde me het volgende; zijn vriend bezat enorm veel geld, maar was ernstig ziek. Hij wilde dat hij zijn geld kon ruilen voor gezondheid, want met al dat geld kon hij nu niets meer. Dit verhaal is me altijd bijgebleven; niets is zo waardevol als je gezondheid en de liefde die je hebt te geven. Uiteindelijk telt alleen dat; houden van elkaar💝
Opruimen? Heerlijk. Bteng het naar de Kringloop. Zij ook blij.
Als ik al iets zie wat ik leuk vind, dan denk ik: heb ik het echt nodig?
Heb o.a. weinig apparatuur.
De grote driezitsbank is de deur uit. We zitten meestal rond de eettafel.
Zet ouderwets koffie.
Wel koop ik zo af en toe een mooi Kunstwerk.
Dat komt dan beter uit in een niet te vol huis 😉