Een boterham met tevredenheid

21 jul 2022 | Blog Praktisch bekeken

‘’Pa, niet weer die tevreden boterham’’. ‘’Een boterham met tevredenheid’’, verbeter ik mijn zoon. We zitten aan een tafeltje in een knus restaurantje in het bollendorp Sassenheim. Naast ons somberen twee blozende bollenboeren net iets te luid over de barre winter die ons te wachten staat wanneer we zijn verstoken van Russisch gas. ‘’Wat vind jij er eigenlijk van?’’ vraagt mij zoon. ‘’Ik ben opgegroeid zonder aardgas. En ik heb niets gemist’’, klinkt mijn ongewenste antwoord.

Lavet, wat is dat?

Mink is 23 jaar. Hij weet niet beter dan dat de centrale verwarming loeide en dat de doucheboiler kookte. Kleine Olafje betrok begin jaren zestig met zijn trotse ouders een Haagse parterre flat in de toenmalige nieuwbouwwijk ‘De Dreven’. Je kon een kolenkachel aansluiten aan de schoorsteen in de woonkamer. En wassen deed je in een lavet met een geiser die lauw water produceerde. Goede quizvraag. Lavet, wat is dat eigenlijk? Wikipedia heeft het goed: Een lavet houdt het midden tussen een gootsteen en een badkuip.

Omstandigheden en behoeften

Is dit de inleiding tot een klaagzang? Mink weet wel beter. Hij heeft al vaker vol ongeloof mijn blijde verhalen aangehoord over mijn sobere kleuterjaren. Want in tegenstelling tot zijn perceptie van skere tijden (hedendaags voor armoedig), heb ik nooit enig gemis ervaren. Of zoals predikant en schrijver Nicolaas Beets (1814-1903) ooit beweerde: ‘’Geluk is harmonie tussen de omstandigheden en de behoeften’’. De omstandigheden waren weliswaar eenvoudig maar mijn behoeften waren dat ook.

Allemaal in onze blote kont

Dus die harmonie van Beets heb ik zeker ervaren. Je bezat niets, dus je was blij met alles. ‘’En daar komt het verhaal van zijn korte broek’’, bespot Mink me, uitdagend lachend terwijl het voorgerecht wordt opgediend. Ik kan het inderdaad niet laten om het voor de 1000-ste keer te vertellen: ‘’Ja lach maar. Maar wij waren vroeger met vijf kinderen. Zonder de Singer naaimachine van oma liepen we allemaal in onze blote kont. Er was geen geld voor een korte broek in de zomer. Mijn moeder knipte gewoon de pijpen van mijn winterbroek af’’.

Het leven is zo eenvoudig

Gek toch eigenlijk dat ik me tegenover mijn zoon keer op keer moet verdedigen over de eenvoud van mijn jeugd. ‘’Laat je niet gek maken’’, zou componist Frédéric Chopin (1810-1849) hebben gezegd. ‘’Eenvoud is juist het hoogste wat je kunt bereiken Olaf’’. Dankjewel Frédéric, die steun kan ik goed gebruiken. Want soms vliegt de maatschappij mij echt naar de keel. Wat maken we het leven toch ingewikkeld. ‘’En zo is het Olaf, je haalt me de woorden uit de mond’’, galmt schrijver Louis Couperus (1863-1923) vanuit het hiernamaals: ‘’Het leven is zo eenvoudig maar de mensen hebben het vreemd en ingewikkeld gemaakt’’.

Missertje van de keuken

Mag ik eerlijk zijn? Het voorgerecht was niet veel soeps. Haha, woordspeling. Ik vertel het niet tegen de vriendelijke serveerster als ze informeert of het heeft gesmaakt. Laatst verstuurde ik een rake Dagelijkse Gedachte van de onlangs overleden dichter Remco Campert over de grote mond die Nederlanders van nature bezitten: ‘’Vrijheid van meningsuiting is iets anders dan de vrijheid om de mensen tot in hun ziel pijn te doen’’. Waarom zou ik onnodig ophef maken over een missertje van de keuken?

Fris douchen met koud water

Op mijn blog ‘Zou je schieten Olaf?’ ontving ik een eindeloze reeks e-mail. Zou ik de trekker overhalen als Poetin voor me stond? Wat een leed richt deze oorlogsmisdadiger aan. Het zou naïef zijn om niet te verwachten dat hij de westerse landen van zijn gas haalt. ‘’Ja toch Mink?’’, vervolg ik ons gesprek over de taaie winter die ons te wachten staat. Ik wacht niet op zijn antwoord want hij appt wat op zijn mobieltje. ‘’Dan toch geen verwarming en gewoon lekker fris douchen met koud water. Dat is nog goed voor je gezondheid ook’’.

IJsbloemen op de ramen

Die laatste opmerking schudt hem los van het schermpje. Hij klapt zijn mobieltje naast zijn bord op tafel en kijkt me geïrriteerd aan. ‘’Je moet niet alles vanuit jezelf beredeneren. Jij hebt koud gedoucht toen je klein was, stoer hoor. Ga je zo ook weer beginnen over de ijsbloemen die op de binnenkant van de ramen stonden? Dat was 40 jaar geleden. Maar ik ben door jou opgevoed in een huis dat altijd warm was mét een hete douche. Wat loop je nu eigenlijk te lullen?’’

Nederland Luilekkerland

Tja, het leven heeft mij gehard, bedenk ik trots aan het bistrotafeltje. Voor de jonge generaties betekent NL niets anders dan Nederland Luilekkerland. Ik glimlach om het grapje dat door mijn hoofd speelt. Maar wie uit de jaren zestig is, weet nog wat afzien is. En om mezelf nog eens extra te kietelen, duik ik diep in mijn geheugen een mooie Dagelijkse Gedachte op van de Belgische pater en schrijver Phil Bosmans (1922-2012): ‘’De grootste luxe is weinig luxe nodig hebben’’.

Ik ontwaak uit zelf-vleierij

Met een bons op tafel ontwaak ik uit mijn zelf-vleierij. De serveerster is terug met het hoofdgerecht. (Veganisten even de oren dicht.) ‘’Tweemaal dry aged beef medium’’, kondigt ze blijmoedig aan terwijl ze de borden parkeert. Mink en ik kijken elkaar verwachtingsvol aan. Na het mislukte voorgerecht lusten we wel een hapje. ‘’Eetze pa.’’ Ik wens hem hetzelfde en gretig zet ik het mes in het machtige stuk vlees dat mijn hele bord verbergt. Na intens gezaag breng ik de eerste hap naar mijn mond. Oeffffffffffffff.

IJskoud van binnen

Geheimzinnig buig ik voorover en ik fluister zachtjes: ‘’Mink, heb jij het ook?’’ Mijn zoon kijkt op van zijn bord. Hij is druk met het verwijderen van een vetrandje. ‘’Wat?’’ Ik kijk om me heen of niemand mij hoort. ‘’Mijn vlees is ijskoud van binnen’’, meld ik met mijn hand voor de mond als bescherming tegen liplezers. Mink proeft nu ook zijn eerste hap: ‘’Jeetje, nee ik niet. Zo, dit is echt perfect. Doe niet zo moeilijk pa! Niet over beginnen. Eet gewoon op’’. En daar tikt ook Remco Campert me aanmoedigend op de schouder: ‘’Niemand onnodig pijn doen’’.

Amerikaanse rappers

Op de weg terug naar huis, sluit Mink zijn mobiel aan in de auto. Zo kan hij met Spotify zijn eigen muziek luisteren. Meestal van Amerikaanse rappers die baden in luxe. Daar spiegelt hij zich liever aan dan aan zijn skere vader. (Weet je het nog? Hedendaags voor armoedig). Voldaan zakt hij achterover. Ik kijk minder tevreden terug op het etentje. ‘’Ik baal er van dat mijn vlees niet warm was’’, klaag ik richting de passagiersstoel. ‘’Toch vreemd dat het van jou wel warm was’’. Even lijkt Mink mij niet te hebben gehoord, maar dan kijkt hij triomfantelijk opzij: ‘’Je zat weer eens zo stoer te doen over je boterham met tevredenheid, koud douchen en ijs op de ramen. Ik dacht, eens kijken hoe stoer jij nou echt is …. Het vlees van mij was ook koud’’.

Zou jij eenvoudiger willen leven? Of doe je het misschien al? Laat hieronder jouw reactie achter over eenvoud en geluk. In ben benieuwd.

Minder stress met jouw Gedachtenkastje®

Leer hoe je stress kunt aanpakken met jouw eigen Gedachtenkastje®. Nooit meer piekeren, maar zelf bepalen wat er in je hoofd gebeurt. Al velen hebben ontdekt dat het werkt. Je hebt er een leven lang profijt van. Lees er nu alles over.

 

19 Reacties

  1. Martine Haak

    Mooi verhaal! Ik ben van 1953, kom ook uit DenHaag, Moerwijk en net als De Dreven een nieuwbouwwijk.
    Natuurlijk: gewassen worden in een teil, in het lavet, ijs op de ramen enz. Waar ik me zorgen maak is jongelui vooral gaan voor het grote genieten en dat gebleken is door Corona, dat velen weinig weerbaar zijn. Een “koude douche” is nog niet zo erg hoor. Ze zullen gaan merken dat onze welvaart hollend achteruitgaat. En dat heeft de oudere generatie dan weer op z’n geweten. Eerst maar eens keren stevig op eigen benen te staan en ergens voor te leren werken; wat dan ook.
    Verder is bescheidenheid een belangrijke deugd en dankbaarheid de belangrijkste.

    Antwoord
  2. Filip

    Hey Olaf,
    Iedere morgen bij het ontwaken en net voor het slapengaan sta ik stil bij alle zegeningen die ik heb mogen ervaren.
    Ik leef in de overtuiging dat overvloed deel uitmaakt van ons aards bestaan. Vanuit mijn overvloed probeer ik overvloed te creëren bij mijn medemensen zonder er iets terug voor te vragen. Ik stel mezelf veel in vraag : doe ik dit nu onvoorwaardelijk?
    Je oogst wat je zaait, ik heb dit écht mogen ervaren. Het komt ook exponentieel naar je terug, meestal via een verrassende weg. Ik ben nu op een gezegende leeftijd en ik durf nog veel meer onvoorwaardelijk te zaaien. Ik geef me over aan het Geheel, Universum , God, of hoe je deze onmetelijke krachten ook mag noemen. Ik vraag ook wat ik kan doen voor dit geheel en voer dit dan ook consequent uit. In deze tijd zijn er zo véél voedende krachten werkzaam, zowel zichtbaar als onzichtbaar, we zijn niet alleen. Vraag egwoon!
    Ik ben uiterst dankbaar voor mijn leven.
    Het gaat jullie allen goéd!!

    Antwoord
    • Martine Haak

      Prachtig, hier krijg ik kippenvel van.
      Houdt het leven simpel. Strooi goedheid om je heen. Het goede komt dan vanzelf op je pad. Je moet het wel leren zien. Aandachtig zijn.

      Antwoord
  3. Wiske

    Olaf, iedere morgen bid ik, ik ben een kind van God alles zal mee nu en altijd gegeven worden en alles komt naar me toe. hier is bijna alles tweede hands heb geen behoefte aan luxe en heb een eigen tuin met groenten een houtkachel waar ik in de winter op kook en ben een van de gelukkigste vrouwen ik ben ook al 79 jaar en heb de sobere tijd ook meegemaakt liefs wiske

    Antwoord
  4. Lea Mertens

    Bedankt voor het mooie herkenbaar verhaal! Ik heb niet over je vorige verhaal geschreven, maar het heeft me lange tijd NIET losgelaten!
    Ik leef al sober van vroeger geleerd, als het s’avonds te koud is voor TV leg ik mijn zelfgebreien dekentje en verwarm mijn zelfgemaakt kersepitje eronder en het voelt zalig! We hebben niet veel nodig om tevreden te zijn! Maar tegen mijn kinderen heb ik dikwijls gezegd:
    Wij zijn als slaven(overdreven) geboren en zijn prinsen geworden! Jullie zijn als prinsen geboren, en ik hoop uit de grond van mijn hart dat jullie NOOIT slaven worden!!

    Antwoord
  5. iRene Wanner

    Prachtig herkenbaar verhaal, zeker voor de oudere generatie die het, de reacties vertellen er al genoeg over, geen weelde kende in hun jeugd. En het hun kinderen gunde dat ze het ‘beter’ kregen dan ze zelf het hadden gehad. En ja, dan ontstaat on der invloed van de vooruitgang maar al te gemakkelijk zo’n weelde, dat er hordes mensen bestaan die die weelde niet kunnen dragen. Die nauwelijks beseffen hoe goed ze het hebben.
    We hebben ze zelf zo gemaakt. Er niet genoeg tegen ondernomen. vol goede bedoeingen en een tikkie gemakzuchtig ook misschien.
    En nu? moeten we met ons allen een aantal stappen terug. in ons aller belang..
    Blijf je mooie stukjes maar schrijven, Olaf. ik geniet ervan; ze stemmen tot nadenken.. En hou maar van die zoon; wordt/is ongetwijfeld toch een kanjer van een mens..

    Antwoord
  6. Thea

    Herkenbaar..zit met een glimlach te lezen. Snap nu de reactie van mijn vader toendertijd…toen niet…was een zeurpiet…Nu zelf met pensioen zeggen onze kinderen hetzelfde… de tijd wordt steeds herhaald lijkt wel. Dus geniet van alle kleine dingen om je heen.

    Antwoord
  7. Amunda

    Ook ik herken veel (1957) maar het verschil met onze kinderen is dat wij niet beter wisten. Je kunt niet iets missen wat niet bestaat.
    Onze kinderen weten wèl beter. Dat is alsof je van een prachtig inkomen terugschakelt naar bijstandsniveau.
    Mijns inziens niet eerlijk om van hun dezelfde reactie te verwachten als van ons destijds.

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *