‘’U bent vrij om te gaan’’. Met een doffe dreun slaat de beambte de zware deur achter mij dicht. Beduusd struikel ik de hal in, verblind door de felle tl-verlichting. Het duurt even voor ik mezelf herpak. Dan recht ik mijn rug en met grote passen vlieg ik richting de uitgang. Veilig buiten haal ik diep adem en proef ik de geur van vers gemaaid gras. Ik hoor de grasmaaier nog ergens ver weg ronken… Dit zou de openingsscène kunnen zijn van een wraakfilm, waarin een onterecht veroordeelde gevangene na jaren wordt vrijgelaten en op zoek gaat naar vergelding. Maar het tafereeltje is niets anders dan een softe Olaf Hoenson die het weer eens te kwaad heeft met afscheid nemen.
Memory Lane
Mijn moeder is na twee keer te zijn gevallen, gebroken heup en later verbrijzelde pols, onlangs verhuisd naar een senioren appartement. Mijn vader is in 2018 al verhuisd, naar de hemel. Aan mijn zussen en mij de taak om de woning waarin zij samen hun laatste gelukkige jaren hebben beleefd, te ontruimen. Iedereen die dit weleens heeft meegemaakt, herkent de emotionele trip door Memory Lane. Vergeelde trouwfoto’s, zwartwit prentjes van het gehele gezin onder een ouderwets opgetuigde kerstboom. De keurig bewaarde diploma’s van mijn vader. Verkleurde Giromappen met afschriften uit de zestiger jaren. En in ons geval vele bakjes met schroefjes en moertjes die mijn vader niet kon weggooien. Want ze zouden ooit nog eens van pas kunnen komen. Maar niet dus, zo blijkt tijdens onze opruimsessies.
Je leert het nooit
Uiteindelijk ben ik degene die de officiële oplevering met de verhuurder doet. Het definitieve afscheid van de ruimte waarin we de laatste jaren met de levendige familie verjaardagen en feestdagen hebben gevierd. Ik weet bijna zeker dat met dit einde ook de band tussen broers en zussen en neven en nichten zal vervagen. Mijn ouders hielden de familie bijeen. Nu gaat iedereen zijn eigen drukke weg. Terwijl de verhuurmedewerker plichtmatig de checklist naloopt op zijn tablet, schiet bij mij een Dagelijkse Gedachte door het hoofd van Toon Hermans. ‘’Afscheid nemen is het moeilijkste in het leven. Je leert het eigenlijk nooit’’. En daar heeft deze Limburgse cabaretier, die samen met Wim Kan en Wim Sonneveld in de vorige eeuw de Grote Drie vormde, in mijn geval helemaal gelijk in.
Rode cijfertjes
Ik ben geen afscheidnemer. Ik vind het al lastig om een uitgebloeide bos bloemen in de groenbak te deponeren. Steeds meer ontdek ik dat het leven van de mens bestaat uit honderden onbewuste, eigenzinnige zekerheidjes. Ik ben bijvoorbeeld erg gehecht aan de kleur van de cijfertjes van mijn wekkerradio die ik ooit van mijn kinderen cadeau heb gekregen. Als ik ’s nachts wakker schrik en opzij kijk, geven ze mij een vertrouwd gevoel. Ik zou er niet aan moeten denken dat hij kapot gaat. Gedwongen door een verbouwing heeft mijn matras het laatste jaar op vijf locaties gelegen, maar altijd waren er ’s nacht die vier rode cijfertjes als zekerheidje. Zo heb ik ook vertrouwde schoenen, vertrouwde broeken, een vertrouwd petje, een vertrouwd Spaans cursusboek en ga zo maar door.
Glimlach
Begrijp me niet verkeerd. Ik ben niet verkrampt gehecht aan bezit. Ooit was ik de trotse eigenaar van een krant. Met de verkoop ervan werd ik in één klap financieel onafhankelijk. De overnamesom werd keurig belegd voor mijn pensioen. Dit flinke rijtje nullen werd op 11 september 2011 met één klap, of eigenlijk twee, teruggebracht naar slechts één nul. De nul van niets. Dit afscheid van mijn kapitaal heeft me minder geraakt dan het afscheid dat ik later dat jaar moest nemen van mijn hond. Dikke tranen bij de dierenarts toen de fatale vloeistof werd ingespoten. ‘’Hee Olaf’’, troostte Dr. Seuss, een Amerikaanse schrijver van kinderboeken me destijds, ‘’Huil niet omdat het voorbij is, glimlach omdat het er was’’.
Anti-rokenspotje
Terwijl er van alles door mijn hoofd speelt, checkt de medewerker van de verhuurorganisatie stoïcijns de staat van het appartement. Ik volg hem slaafs op zijn tour door de woning. Samen belanden wij in de lege master bedroom, vroeger gewoon de ouder slaapkamer. Terwijl hij routinematig zijn rondje doet, verschijnt het sterfbed van mijn vader voor me, achteraf gezien het ultieme anti-rokenspotje. Door de woekering van longemfyseem hapt de oude man machteloos naar adem tot hij eindelijk rust vindt. Als de uitvaartmedewerkers enkele uren later zijn lichaam vol respect meevoeren, laten zij als sereen afscheid een witte roos achter op het lege bed met een kaartje: ‘’Herinner mij niet in sombere dagen. Herinner mij in de stralende zon, hoe ik was toen ik alles nog kon’’.
Geboorte
En dan is het tijd voor de de deurscène. Onbedoeld wrijft de medewerker het er nog eens extra in: ‘’Uw ouders waren flinke rokers hè? We gaan al het behang verwijderen en alles opnieuw sauzen. Maar dat kost u niets. We rekenen dit onder het gewone gebruik van de woning. Kunt u hier even tekenen voor akkoord?’’ Afwezig schraap ik met de nagel van mijn rechter wijsvinger over het schermpje dat hij voor mijn neus houdt. ‘’U bent vrij om te gaan’’. Met deze woorden is de oplevering formeel voorbij en daarmee het huurcontract officieel beëindigd. Ik ben inderdaad vrij om te gaan. Door te gaan met mijn leven. Ik ben iets verloren, maar ik heb er volgens de excentrieke schilder Salvador Dali ook iets voor teruggekregen: ‘’Afscheid nemen betekent de geboorte van een herinnering’’.
Hoe ga jij om met afscheid nemen? Heb je er een methode voor gevonden? Deel het hieronder met mij en onze volgers.
Bij elk afscheid denk ik aan een paar zinnen uit een gedicht:
Ze zijn ons maar geleend
De vele mooie mensen en dingen
Ons onbetwiste eigendom
Zijn de herinneringen.
Ik verzamel mooie herinneringen.
De minder mooie maar doorleefde….ik kijk er naar en laat los….ze maakten mij wijzer.
Ik heb ooit met mijn zus staan kijken naar de ‘resten’ van het huis waar we opgegroeid waren. Dat zou tegen de vlakte gaan, want de veel te brede weg naar het Centrum van de stad zou ‘openheid’ creëren.
Het was helemaal geen kindvriendelijk huis, midden in de stad zowaar. Zonder tuin.
Maar het was wel het huis van herinneringen!
Aan de ijsbloemen die we in de winter op ons slaapkamerraam moesten/konden ontdooien met onze adem.
Aan de geur van een opbergkast onder de trap waar een petroleumkacheltje stond om de badkamer te verwarmen.
Aan de kelder waar er altijd toch weer water stond, ondanks de dichtingsactiviteiten van de ene of andere vakman.
Aan de hoge plafonds waardoor in elk ander huis de lage zoldering beklemmend werkte.
Als het ouderlijk huis er iet meer is,
Dan maar eerst brsef je pas,
Hoe diep aangrijpend het gemis
hoe warm en beschermend je thuis wel was.
En hoe jong of oud je ook mag wezen,
je blijft achter, kwetsbaarder en verweesd,
met ’n heimwee dat nooit helemaal zal genezen,
naar wat zolang je veilige haven is geweest.
G.v.W.
‘mijn’ zoon was gister jarig, 44 jaar geleden werd ik moeder,
vandaag was ik verdrietig
niemand heeft me gefeliciteerd….
De vader, mijn vriend, mijn broer… overleden, mijn moeder is dementerend…
Tja mensen verliezen… op bijzondere dagen, momenten mis je hen het meest, de vanzelfsprekendheid … niks is eigenlijk meer vanzelf sprekend.
Ik ga dan schrijven en kom meestal dan wel weer uit op iets waaraan ik me kan optrekken.
Beste Betty, dit raakt me echt. Daarom wil ik je bij dezen achteraf alsnog feliciteren. Ik denk op dit moment aan je.
Gefeliciteerd! Groetjes Olaf.
Beste Olaf , ik heb het ook moeilijk met afscheid nemen , alhoewel ik merk dat we in een rare wereld leven , mensen laten je vallen als het hun uitkomt , alsmaar word rijkdom belangrijker , ik heb deze week afscheid moeten nemen van een zeer lange vriendschap omdat hij vond dat ik in het verleden leefde , dat we geen raakvlakken meer hadden enz .. ,wat kwam dit keihard aan ! Maar ik voelde al dat hij veranderde sinds hij een luxe loft gekocht had ,met andere niet onbemiddelde vrienden in aanraking kwam . Is glitter en glamour dan echt belangrijker ? Ik heb een spreukje hangen “hoe meer ik de mensen leer kennen , hoeveelste meer ik hou van honden ” en terecht !
En Olaf om de dood van mijn eerste hondje heb ik een week geweend , dit deed meer pijn dan de het overlijden van vele kennissen .
Door dit “verplichte” afscheid van deze vriend ,heb ik het vertrouwen in de mensen nog meer verloren en ga mij zeker niet hechten aan nieuwe vrienden, WANT IK BEN OOK GEEN AFSCHEIDNEMER
Zoveel herkenning Myriam, het afscheid van mijn hondje bijna achttien jaar mijn beste maatje ,was hartverscheurend . Zelfs na anderhalf jaar voel ik nog steeds die pijn als ik aan haar denk. Onvoorwaardelijke liefde is ook mijn ervaring met dieren!😘
Heel veel met het verlies van je vader
Als ik aan het eind van mijn leven ben, dan wil ik geen afscheid nemen. Gewoon aan het eind van mijn leven mijn ogen sluiten. Je neemt afscheid, omdat je bijvoorbeeld een andere baan hebt. Bij zo’n afscheid volgt er altijd iets anders, maar als bij overlijden is er niet ‘iets anders’ dan wellicht de andere dimensie.
Dus ik ben geen echte afscheidnemer. Daarom heeft de Corona ook nog iets prettigs. Als je een kamer verlaat, gaf je anders meestal iedereen een hand ter afscheid. Nu zeg je bijvoorbeeld. Tot de volgende keer en je gaat weg.
Door vele verhuizingen ben ik niet gehecht aan meubels of andere spullen. Toch had ik bij onze verhuizing vorig jaar moeite om babyspullen van onze zoon op te ruimen. Je zit op zolder met al die leuke knuffels, die eerste puzzel of boekje en belandt in een herbelevingsstand. Zo noem ik het, dan wordt het even moeilijk om gewoon op te ruimen. Ik kan me voorstellen dat dat ook zo is bij het opruimen van de spullen van je ouders. Ik heb foto’s gemaakt en ik heb me voorgenomen dat ook te doen als het zover is dat ik mijn ouderlijke spullen moet opruimen, een fotoboek als herinnering. Want je kunt die spullen niet allemaal bewaren of ze passen gewoon niet in je interieur en zo heb je toch iets tastbaars, een extra aandenken aan je verleden wat je met iemand gedeeld hebt. Het idee dat je niet de enige bent is ook een geruststelling! Lieve groet, Jacqueline
Afscheid nemen is het begin van
een nieuw begin,
Koester hetgeen er was , en sta open voor jezelf en je verdriet , en voor een nieuwe start.
Volgens mij kan dat je leven door ,
wij zijn niet voor niets geboren.
Heel herkenbaar. Mooi geschreven.
Ik ben niet zo gehecht aan allerlei dingetjes in huis. Als het een er niet meer is, of stuk gaat, dan is het hoe het is, en óf er komt iets nieuws voor in de plaats op z’n tijd, of niet. Het is goed zoals het is……
BESTE OLAF.EEN GEVOELIG VERHAAL.IK HERKEN DIT PERFEKT..IK HOU EEN VOORWERP MET GROTE EMOTIONELE WAARDE BIJ EN GEEF HET THUIS EEN MOOI PLAATSJE ALSOOK HET ROUWKAARTJE ER BIJ…….EN ELKE AVOND DOE IK EEN KLEIN GESPREKJE MET HEM..IK NEEM DUS GEEN AFSCHEID,MAAR DENK AAN DE VOORBIJE JAREN.DAT VOELT HEEL GOED AAN..LINDA XXX
Lastig ding is afscheid nemen.
Van goederen gaat me redelijk af, ook al duurt het soms enige tijd voordat ik doorzet met weggooien. (Ligt aan de bui die ik heb).
Afscheid van mensen ligt gevoeliger, maar ik voel ze diep in mijn hart nog altijd aanwezig.
Dus een definitief afscheid is er gevoelsmatig niet.