’Wat kosten de navels?’ Ik vraag het de vrouw achter de marktkraam vol groente en fruit. Ze is van middelbare leeftijd, warm ingepakt en haar wangen blozen van de kou. ‘Negen stuks voor 4,95’, antwoordt ze routinematig. Negen stuks? Een vreemd aantal. Waarschijnlijk zijn het er normaal tien voor die prijs. Maar het is vroeg in het sinaasappel seizoen en dan zijn ze duurder. ‘Doe er maar achttien, je leeftijd’. Het flirterige grapje flapt eruit. Ik zie gelukkig een glimlach op haar gezicht verschijnen. Naast haar in de kraam staat haar man, een boom van een vent. Hij heeft meegeluisterd en kijkt zijn vrouw met uitdagende blik aan: ‘Nou… zou je weer achttien willen zijn?’
Discotheek Samantha’s
Ik zie ze oogcontact maken. Samen hebben ze hard gewerkt om hun marktbedrijf tot een succes te maken. Het is gelukt, getuige de lange Coronarij voor de felgekleurde verse producten. Maar door de lange uren zijn de jaren wel voorbijgevlogen. Vijf uur ’s morgens op. In wind en weer opbouwen en pas laat in de middag de kraam weer terug in de vrachtauto. En tussen het zwoegen door ook nog drie kinderen opvoeden. De vrouw laat de zak sinaasappelen even rusten op de rand van kraam en ik voel aan de andere kant haar leven voorbijschieten. Dan kijkt ze haar man liefdevol aan en antwoordt: ‘Nou, ik vond het met z’n tweetjes op zaterdagavond in discotheek Samantha’s in Leiden altijd super leuk. Niks aan ons hoofd. Alleen elkaar’.
Jeugd is geen leeftijd
Andere klanten hebben het gesprek gevolgd en graven met glazige blik terug in hun eigen verleden. Was het allemaal leuker toen ze jong waren? Iedereen heeft een mening. De Dagelijkse Gedachte gaat over het leven. Leeftijd is een regelmatig terugkerend thema. Mooie quotes verdienen het om eens in de zoveel tijd herhaald te worden. Zo’n populair citaat luidt: ‘Jeugd is geen leeftijd maar een geestestoestand’. Het is de openingszin van het gedicht Youth van Samuel Ullman (1840-1924). Of je nu zestien of zestig bent, zo schrijft hij, je behoudt altijd de drang om je te blijven verwonderen. Wie het leven niet als vanzelfsprekend beschouwt, blijft altijd jong, leer ik eruit.
Trendy zwart Adidas-mondkapje
De marktkraam keert weer terug naar z’n gewone toestand. Ik pak mijn zak navelsinaasappelen aan en wil koers zetten richting de visboer. Jaarlijks glijden er dan meer driehonderd zoute haringen mijn keel in. Maar een bejaarde vrouw, platinagrijs kapsel en levendige blauwe ogen boven een trendy zwart Adidas-mondkapje, houdt me aan. Een vitale zeventigster schat ik zo in. Ze steunt op een rollator om haar evenwicht te bewaren en ze begint vanuit het niets. ‘Mijn jeugd was helemaal niet zo leuk, meneer. Ik was zestien toen de oorlog eindigde’. Ik sla direct aan het rekenen. Nu 2021, toen 1945, dan is ze dus over de negentig. Een wijze vrouw dus volgens de woorden van de Franse schrijver Joseph Joubert (1754-1824): ‘De ouderdom schenkt de wijsheid waarvan men in zijn jeugd veel nut zou hebben gehad.’
Wat moet je hierop zeggen?
Ik ben een goede luisteraar maar onhandig in antwoorden. Wat moet je hierop zeggen? Gelukkig vervolgt ze haar monoloog. ‘Maar de jeugd is er nú nog slechter aan toe met Corona. Wij wisten toen wie onze vijand was. Als je een Duitser zag dan wist je dat je moest oppassen. Maar Corona is onzichtbaar. Wij konden niet meer naar school omdat er geen verwarming was. Nu moeten mijn kleinkinderen thuisblijven voor iets ongrijpbaars. Dat is toch veel moeilijker?’ Ik herken haar nuchtere houding over de ontberingen in de Tweede Wereldoorlog van mijn moeder. Zij heeft de gruwelen ook een plaats gegeven en maakt zich nu meer druk om SBS Shownieuws.
Nieuwjaarsconcert in Wenen
’U ziet uw kleinkinderen nog wel in deze Corona-tijd?’, vraag ik. Haar ogen boven het mondmasker worden vochtig .’ Op Nieuwsjaardag zou ik ze normaal alle twaalf hebben gezien. Want we beginnen het nieuwe jaar traditioneel met alle familie bij mijn zoon. Met oliebollen en appelflappen en op televisie het Nieuwjaarsconcert in Wenen. En later het skispringen in Garmisch Partenkirchen. Maar dat ging dit jaar allemaal niet door. Mijn zoon is wel met zijn vrouw langs geweest. Gelukkig heb ik hen wel kunnen zien’.
Toch nog in de fout
Bij mij lopen dit soort spontane gesprekjes meestal wat rommelig af. Onder het mompelen van een afscheidszin draai ik me dan ongemakkelijk om en weg ben ik. Maar nu voelt het plotseling moeilijk om afscheid te nemen van iemand die ik toch nauwelijks ken. ‘Ik hoop voor u dat Corona snel voorbij is.’ Ik meen het oprecht. Want deze hoogbejaarde vrouw staat nog volop in het leven. Ze wordt minstens honderd. En dan ga ik op de valreep toch nog in de fout: ‘Wel weer zonde van dat coole Adidas mondkapje. Het maakt u jong’. Lachrimpeltjes vormen zich rond haar ogen terwijl ze achter haar rollator weg schuifelt. ‘Mooi hè, stuurde mijn kleinzoon op. Wel zonde. Maar als ik iets heb geleerd in het leven, meneer, is dat je soms offers moet brengen’.
Hoe oud voel jij je? Verlang je terug naar vroeger? Laat hieronder jouw reactie achter.
Ik word de volgende week 83 maar ik zou beslist geen 38 meer willen zijn laat staan 18!
Ik heb een fijne jeugd gehad heb altijd buiten gewoond en woon ook nu nog heerlijk in een bosrijke omgeving met mijn hond.
Ik verheug mij iedere ochtend weer op de Dagelijkse gedachten.
Met groeten,
Riet
Ik kijk bijna niet naar mijn jeugd, ik had fantastische ouders en een gelukkige jeugd. Als je echter teveel naar achter kijkt, loop je ergens tegen. Teveel vooruit kijken vind ik ook zo’n zonde, dan zie ik me altijd voorbij lopen en mis een gedeelde van het nu.
Ik ben gelukkig met de leeftijd die ik nu heb, met het leven dat ik nu leef, met de familie die ik nu om mij heb.
We kunnen leren uit het verleden om het nu beter te maken, zo kunnen onze kinderen een betere toekomst hebben.
Ik zou echt geen achttien meer willen zijn. Een van de moeilijkste tijden in mijn leven. En of de huidige jeugd het zoveel beter heeft, dan de jeugd toen, betwijfel ik ook zeer. Ook toen had de jeugd problemen (denk maar aan de vele studentenprotesten). Net als de ouderen toen en nu. Op alle leeftijden zijn er mooie en moeilijke dingen. Corona maakt het voor veel mensen moeilijk, zo niet verschrikkelijk. Voor mij persoonlijk heeft het niet heel veel effect. Hoewel de voorspelde maatregelen mij wel met angst vervullen. Vooral als die niet na de vaccinaties verdwijnen. Er is altijd wel een reden te bedenken om ze te handhaven. En ook dit is iets, dat ik uit de geschiedenis ken. Niet alleen uit de tweede wereldoorlog, maar ook uit de verhalen over de Franse revolutie en andere oorlogen.
Ik ben 74 en zou niet terug willen naar mijn jeugd. Toch niet onder dezelfde omstandigheden. Het leven heeft me wel gevormd tot de persoon die ik nu ben. Iemand die tracht andere mensen met zachtmoedigheid te benaderen hetgeen niet vanzelfsprekend is omdat iedereen wel een gevoelig teentje heeft. Hel leven is een soms harde leerschool en vaak duurt het tientallen jaren voor men de les geleerd heeft die men moet leren. Uit die lessen volgt dan begrip. Uit begrip volgt bijna vanzelf zachtmoedigheid voor de ander maar ook voor de blunders die men zelf begaan heeft en laten we eerlijk zijn, nog steeds begaat. We zijn immers nooit uitgeleerd. Kan men in deze wereld ten volle mens zijn? Wat is dat, tenvolle mens zijn. Wie kan er achteruit gaan zitten en zeggen: nu ben ik volmaakt, nu ben ik een mens zoals dat eens bedoelt moet zijn geweest. We moeten nog veel leren!
Dag Theo,
Fijn om jouw reactie te lezen.
Hier spreekt iem. die nadenkt en bewust in het leven staat.
Zelf ben ik 71 en heb ook altijd geprobeerd keuzes en mijn manier van leven zo bewust mogelijk te maken en te doen.
Je kan niet meer dan je best doen en dan nog maak je fouten en leer je daar ook weer van.
Het is wel de kunst om niet verbitterd en hard te worden door tegenslagen en verlies.
Juist de zachtmoedigheid en begrip voor de ander troffen me zeer in je reactie.!
Als ik een mooie klimboom zie, wil ik erin klimmen maar ik ben niet langer 8 jr. Als ik in een recalcitrante bui reageer als een puber van 14 voel ik me ook zo. En een berg beklimmen zoals een 21 jarige, dat is een herinnering. Met mijn kleinkinderen verwonderd op de grond kijken naar mieren en weer kleuter zijn 68 jarige nu kan ik mij in gedachte jaren jonger voelen, heerlijk toch.
Nee ik zou geen 18 meer willen zijn. Heb het onwijs leuk gehad in die tijd maar dat heb ik nu nog steeds alleen op een andere manier. Elke dag groei en leer je nog. Ik vind het jammer dat mijn kinderen in mijn ogen een veel minder leuke tijd hebben. Wij hadden geen wifi maar veel vrienden en ondanks dat het een prachtige uitvinding is is het ook erg individualistisch en veel fake.
Hoe oud ik me voel, hangt van mij stemming af. Als ik een mooie klimboom zie, wil ik klimmen, denk ik dat ik 8 jr ben, als ik geen zin heb in de pas te lopen wil ik recalcitrant als een 14jarige zijn, bergbeklimmen als een 21jarige. En heel vaak voel me gewoon in mijn eigen leeftijd, in gedachte kan ik altijd terug naar jonger
Ik word dit jaar 40 en het lijkt of het gisteren was dat ik mijn 16de verjaardag vierde. Ik besef in tijden van Corona nóg meer hoe goed de jaren 90 waren en hoe zorgeloos ik door het leven ging in die tijd. Zelf heb ik drie kinderen (waarvan 2 tieners) en desondanks ze niet klagen over alle maatregelen heb ik soms weemoed in hun plaats over hoe het was en hoe het voor hen zou kunnen zijn.
Mooi verhaal!
Ik ben 67 en voel me meestal jong .. speel als clown, speel poppenkast, schilder en maak muziek..volg webinairs, mediteer, wandel… ik heb zoveel moois om te doen en geniet daar van! Ik verwonder me nog vaak… en kijk wel als wijze vrouw met de blik van t onbevangen kind. Dat helpt me… zoals ook compassie met al wat is. Veel licht en liefde van Marijke
Ik ben 65 maar voel me 2 x zo oud. Mijn leven ligt in puin. Gescheiden. Mijn autistische kinderen zie ik niet meer. Ze kunnen niets met mijn interesses of vragen. Met de wijsheid van nu zou ik geen kinderen hebben durven krijgen. Maar ik zou ook geen 18 willen zijn omdat ik een rotjeugd heb gehad. De enige aantrekkelijkheid zou zitten in de eenvoud van toen. Het leven was zonder computers overzichtelijker. Daar verlang ik vaak naar terug. Zowel de wereld als het dagelijkse leven maar ook de jongeren zijn nu zo anders dan destijds. Bijna onbegrijpelijk.
Ik zou in deze tijd echt niet jong meer willen zijn!! Heb een fijne jeugd gehad en heb heimee naar die tijd. Wat waren wij tevreden met kleine en simpele dingen!!
Ik moet je eerlijk zeggen dat ik nu pas echt van het leven geniet!
Geen moeten meer. Alles zelf bepalen. Alle tijd voor mijzelf en mijn bezigheden. Geen druk meer van buitenaf. Mijn vriendinnen spreken.
En met de opgedane wijsheid mijn leven leven.
Ik zou niet meer jong willen zijn. Met alle druk die er is.
Ik ben 73 en still gong strong!!
Mijn geest is nog altijd 18.
Mijn lichaam is bijna 68 en nog steeds kerngezond met gevoel voor humor.
Ik mag mij gelukkig prijzen dat het kind in mij gelukkig nog niet is verdwenen.
Maar echt weer 18 willen zijn.
Natuurlijk wel, maar dan wel alles willen weten wat ik nu weet.
Maar ik heb nu ook geen klagen met het ouder worden en nog steeds gezond zijn, wat een rijkdom.
Verlangen naar vroeger ?
Ja soms wel ..toen ik kind was was alles eenvoudiger …de mensen waren vlug tevreden …met weinig..
Er was meer rust in de hoofden …nu komt er zoveel op ons af …
Soms verlang ik ook nog naar de tijd dat onze kinderen klein waren het leven was wel niet altijd rozegeur …maar het leek mij zinvoller …je had meer een doel waarvoor je leefde en werkte .
Ja, ik zou nog wel eens 18 willen zijn, maar alleen met de wijsheid van nu. Dertig jaar heb ik ‘gevochten’ met de diagnose Bipolair. Op mijn 60e vertelt een nieuwe huisarts dat die diagnose niet klopt. Ik mankeer iets aan mijn zenuwstelsel en ben verslaafd aan mijn eigen medicijn.
Op zich een positief bericht, want ik streed al die jaren voor een andere behandeling.
Ik heb lang moet rouwen om het ‘verloren leven’. Het zenuwstelsel van deze HSP’r (Hoog Sensitief Persoon) doet het nu prima.
Ik leef bij de dag, want gister kan ik niet meer veranderen en wat het lot nog in petto heeft, daar heb ik geen invloed op. Misschien mag ik het nog eens overdoen met de wijsheid van nu. Maar voor nu, doe ik het met wat mij toevalt.
Laatst besefte ik ineens…….ik ben leeftijdsloos. Een wonderbaarlijk diep gevoel.
Een vriend van 96 jaar die nu een jaar in een woonzorgcentrum woont vindt Corona erger dan de oorlog. Je vrijheid in ontnomen en je mag geen contact met familie of vrienden hebben…
En een reactie op het marktverhaal: ik zou wel 20 willen zijn, maar met de wijsheid van een oudje.
Achttien willen zijn? Nee, hoeft echt niet. Ik ben blij met wat ik nu, 67 jaar, weet. Die ‘wijsheid’ gebruik ik in mijn dagelijks leven.
Ik heb een prachtige jeugd gehad. Denk er met plezier aan terug.
Leven in het NU is prettig. Niet altijd gemakkelijk (verliezen van naasten), wel waardevol.